Kleofont haqqında ədəbi əsərlərdən və epiqrafik mənbələrdən – əldə olunan məlumatlar ziddiyyətlidir. Kleofontun xatırlandığı qorunub-saxlanılmış ən köhnə yazılı ədəbi mənbə Aristofanın e.ə. 411-ci ildə yazdığı "" komediyasıdır. Kleofontun real siyasi təsirinin ilk dəlili e.ə. 410-cu il hadisələrinə təsadüf edir. Buna əsasən, XX əsrin ortalarına qədər tarixşünaslıqda üstünlük təşkil edən fikirə görə, Kleofont ostrakizmindən sonra radikal demokratik partiyanın liderinin yerini tutmuşdur. Bu siyasətçi e.ə. 417–415-ci illərdə baş tutmuş ostrakoforiya nəticəsində Afinadan qovulmuşdu. Plutarxın irəli sürdüyü ən populyar versiyaya görə, sürgünə namizədlər və idi. Hər iki siyasətçi sui-qəsd tərtib etmişdilər və birtəhər öz tərəfdarlarını Hiperbolun qovulması üçün səs verməyə inandırmışdılar, lakin bu, epiqrafik məlumatlarla ziddiyyət təşkil edir. 2000-ci ildə arxeoloqlar bu səsvermədən 30 ostraka tapmağa nail olmuşdular. Biri Nikiyə, üçü Hiperbola, beşi Alkibiada və , 8-i isə Kleofonta aid edilmişdi. Buna baxmayaraq, aşkar edilmiş 30 ostraka ən azı 6,000 nəfərin iştirak etməli olduğu səsvermənin nəticələrini etibarlı şəkildə əks etdirə bilmir. Bununla belə, Kleofontun adının geniş formada yayılmış olması, alimlərin fikrinə görə, həmin dövrdə onun böyük siyasi təsirindən xəbər verə bilər. Versiyalardan birinə görə, o, demokratik partiyanın qeyri-rəsmi lideri statusu uğrunda Hiperbolun rəqibi olmuşdu. Bu ostrakaların başqa bir ostrakoforiyaya aid olduğu da irəli sürülmüşdür. Bu fərziyyəyə görə, Hiperbolun sürgün edilməsindən sonra yazılı mənbələrdə qeyd olunmayan başqa bir səsvermə keçirilmiş ola bilər. Hər halda, belə səsvermənin keçirilməsi hər zaman vətəndaşların heç birinin ölkədən qovulması mənasına gəlmirdi. 6 min dulusçuluq üçün lazımi kvorum olmadığı halda səsvermə uğursuz hesab edilirdi.

Kleofont iki komediyada Aristofan tərəfindən, eləcə də komediya yazıçısı Platon tərəfindən məsxərəyə qoyulmuşdir. O, festivalında "Kleofont" adlı komediyasını təqdim etmişdir, lakin bu əsərdən yalnız bir neçə fraqment qorunub-saxlanılmışdır. Tarixçilər Fukidid və Ksenofon prinsip əsasında demaqoq siyasətçilərin, o cümlədən Kleofontun adını çəkməməyə çalışırdılar, çünki onların adlarını növbəti nəsillər üçün əbədiləşdirmək istəmirdilər. Bu yanaşma ilə əlaqədar olaraq, Fukididin "Tarix" əsərində Kleofontun adı bir dəfə də olsun hallanmır, Ksenofonun "" əsərində isə onun adına bir dəfə rast gəlinir.Aristotel həm Kleofontla bağlı tarixi hadisələri təsvir etmiş, həm də onun fəaliyyətinə ümumi mənfi qiymət vermişdir. Kleofontun həyatı haqqında mühüm məlumatlar natiqlər , Esxin və Lisinin çıxışlarında yer alır. Siciliyalı Diodor və kimi Kleofontun ölümündən bir neçə əsr sonra yaşamış müəlliflərin əsərlərində də Kleofontun adı xatırlanır.

Ostrakadan məlum olan məlumata görə, Kleofont Afina siyasi elitasına mənsub idi. Onun atası – Dini oğlu Kleyppid Periklın hakimiyyəti dövründə kifayət qədər görkəmli hesab edilən bir siyasətçi, anası isə adı naməlum olan frakiyalı bir qadını idi. Kleyppid Peloponnes müharibəsinin əvvəlində strateq vəzifəsini tuturdu. Kleofontun Filin adlı bir qardaşı var idi və o də siyasi demaqoq olmuşdu Ailə Attikanın adlı şəhərətrafı deminə təyin edilmişdi. Periklın hakimiyyəti dövründə qəbul edilmiş qanuna görə, yalnız iki afinalının övladı tam vətəndaşlıq əldə edə bilərdi. Bir neçə qədim mənbələrdə vurğuladığı kimi, Kleofontun anası əcnəbi olduğuna görə, o, vətəndaşlıq hüququna malik olmamalı idi. Esxinin sözlərinə görə, Kleofont qeyri-qanuni olaraq mülki siyahılara salınmışdı. Qədim mənbələrdə qeyd edilmişdir ki, Kleofont lira hazırlayan emalatxanaya sahib idi.

Kleofontun siyasi nüfuzunun zirvəsi e.ə. 410–404-cü illərə təsadüf edir. E.ə. 411-ci ildə məğlubiyyətindən sonra Afinada Kleofontun başçılığı ilə radikal demokratlar hakimiyyətə gəlmişdilər. Kleofont ən yoxsul vətəndaşlara iki paylanmasını təmin etmiş və şəhərdə genişmiqyaslı tikintiyə başlamışdır. O, e.ə. 415-ci ildə Afinanı tərk etmək məcburiyyətində qalmış aristokrat və natiq evini tutmuşdu. Onun iştirakı ilə qəbul edilmiş xüsusi qanuna görə, Afinada demokratiyanı devirməyə cəhd edən hər kəs ölümə məhkum olunur və onların əmlakı müsadirə edilir. Bir neçə il sonra, e.ə. 407-ci ildə Kleofont siyasətçi də daxil olmaqla, "demokratiya əleyhdarları"nın Afinadan sürgün edilməsinə nail olmuşdu. Sürgün edilənlər şəhərə yalnız müharibə başa çatdıqdan və Kleofontun edam edilməsindən sonra qayıda bilmişdilər.

Peloponnes müharibəsi zamanı Kleofont mütəmadi olaraq sülh danışıqlarına mane olmuş və spartalıların sülh təkliflərini geri çevirmişdir. O hətta, Esxinin məlumatına görə, sülh haqqında danışan hər kəsin başını kəsməklə hədə gəlmişdir.Siciliyalı Diodor aşağıdakı hekayəni nəql edir:

Kleofont e.ə. 410-cu ildə və e.ə. 406-cı ildə Afinanın əldə etdiyi qələbələrdən sonra sülh danışıqlarını ən azı iki dəfə pozmuşdu. Aristotelin yazdığına görə, o, e.ə. 406-cı ildə zirehli geyimdə və sərxoş halda gəlmişdi. Kleofont ekklesiyaya zirehdə gəlməklə qanunu pozmuşdu. Belə tədbirlərə hər hansı silahla qatılmaq ölüm təhlükəsi yaratdığına görə qadağan edilmişdi. Sərxoşluq Kleofontun çöküşünü daha da qabarıq hala gətirmişdi.

R.ə. 406-cı ildə Kleofontun təşəbbüsü ilə fövqəladə vəziyyət üçün nəzərdə tutulmuş sikkələrin – buraxılışı həyata keçirilmişdi. Bunlar qanuni olaraq gümüş obollara bərabər tutulan tunc sikkələr idi.

E.ə. 405-ci ildə sonra, hətta növbəti hərbi əməliyyatlar nəticəsiz qaldığı halda belə Kleofont döyüşləri davam etdirmək fikrini müdafiə etmişdi. Natiq Lisinin çıxışlarına görə, Sparta səfiri afinalılara söyləmişdi ki, onlara təqdim edilən zəruri kapitulyasiya şərti şəhərin istehkamlarının – "Uzun divarlar"ın dağıdılması idi. Kleofont insanları inandıra bilmişdi ki, bu şərt heç bir halda qəbul edilməməlidir. Bundan sonra danışıqlar üçün Spartaya göndərilmiş və şəhərin mühasirəsi davam etmişdir. Kleofontu aradan qaldırmaq üçün sülh tərəfdarları və gələcək "Otuz tiran" hökumətinin üzvləri olan və müxtəlif intriqalara əl atmışdılar. Onlar Kleofontun hərbi təlimə gəlmədiyi ittihamı ilə həbsinə nail ola bilmiş və daha sonra məhkəmə katibi rüşvət vermişdilər. O, məhkəmə günü saxtalaşdırılmış qanunu oxumuş və nəticədə, Kleofont ölüm cəzasına məhkum edilmişdi. Lisinin məlumatına görə, xalq Kleofontun edamını sakitliklə qəbul etmişdi, lakin Ksenofon yazmışdı ki, şəhərdə iğtişaşlar baş tutmuşdu. N. M. Tahirova birinci versiyanın doğru ola biləcəyini vurğulayır, çünki məhkəmənin təşkil olunduğu Afinada vətəndaşlar bütün qanunlar toplusunu öyrənə bilməyə qadir deyildilər. Belə bir şəraitdə rüşvət müqabilində saxtakarlıqla məşğul olan katiblərin rolu artırdı.

XX əsrin böyük hissəsində alimlər arasında ən çox yayılmış fikir belə idi ki, Periklin hakimiyyəti dövründən sonra Afinada zadəganların nümayəndələri əvəzinə, sənətkar və tacir təbəqələrindən olan "" hakimiyyətə gəlməyə başlamışdılar. , Hiperbol və Kleofont bu yeni nəslin simvolları adlanırdı. V. Konnor "Beşinci əsr Afinasının yeni siyasətçiləri" adlı monoqrafiyasında "demaqoq" termini ilə tam üst-üstə düşməyən "yeni siyasətçilər" terminini təklif etmişdi. Həmçinin, XX əsrin ikinci yarısında aparılan tədqiqatlar sayəsində tarixçilər "yeni siyasətçilər"in ümumi mənşəyi haqqında postulatı şübhə altına almışdılar. Beləliklə, ostrakaların təhlilindən əldə edilən məlumatlar Kleofontun "Perikl dövrü"nün görkəmli siyasətçisinin oğlu olduğunu sübut etməyə imkan yaratmışdı. Odur ki, Kleofontu mənşəcə az qala barbar kölə kimi təqdim edən reallığı əks etdirmirdi.

Qədim mənbələrin Kleofontun qədim Afinadakı siyasi çəkisinə vurğu etməsinə baxmayaraq, ümumiyyətlə, burada ona mənfi münasibət bəslənirdi. Aristotel və onu Afina lideri adlandırırdılar. Aristotel Kleofontun fəaliyyətini bu sözlərlə yekunlaşdırmışdır: "Adətən belə olur ki, insanlar ilk növbədə aldansalar da, sonradan onları pis işə sövq edənlərə nifrət edirlər".

Aristofan "" komediyasında Kleofontu afinalı hetera Salabakxodan "daha böyük bir pozğun" kimi təsvir etmişdi. O, "" komediyasında Kleofontun əslən Frakiyadan olmasını məsxərəyə salmış və müharibəni uzaq vətənində davam etdirmək üçün ona getməyi məsləhət görmüşdür. Bir versiyaya görə, Evripid "" faciəsində Kleofontu məhkəmədə Orest əleyhinə çıxış kiçik bir personaj kimi təsvir etmişdir:

Kleofontun yeganə müsbət qiymətləndirilməsinə Lisinin yazılarında rast gəlinir. Kleofont uzun illər Afinanın faktiki lideri olmasına baxmayaraq, edam edildikdən sonra onun miras buraxdığı əmlak arasında ciddi bir məbləğ yox idi. Kleofontun varlandıra biləcəyi qohumları və dostları Lisinin çıxışı zamanı yoxsul idilər.Almaniya tarixçisi Karl Yulius Belox Kleofontun Afinanın maliyyəsini effektiv şəkildə idarə etməsini vurğulamışdı. O, təkcə Afina vətəndaşlarının yoxsul təbəqələrinə ödənişləri təmin etməklə yanaşı, həm də afinalıları ifrat vergilərlə yükləmədən müharibə aparmaq üçün lazımi vəsait əldə edə bilmişdi. Pul bölgüsü onun populyarlığını təmin etmişdi, lakin "müharibə fraksiyası"nın bir hissəsi olmasına baxmayaraq, Kleofont strateq deyildi və hərbi əməliyyatlar zamanı öz bacarıqlarını nümayiş etdirə bilməmişdi.

Kleofontun sıravi vətəndaşlara arxalanmağəna baxmayaraq, ticarət və sənaye dairələrinin nümayəndəsi idi. Həmçinin, Lisi qeyd etmişdir ki, Kleofont və müttəfiqləri Afina dəniz ittifaqının keçmiş gücünü və mülklərini bərpa etməyə çalışırdılar, çünki onların rifahı birbaşa bundan asılı idi. Bu məsələdə zəngin tacir və sənayeçilər şəhər əhalisinin aşağı təbəqələrinin nümayəndələri ilə həmrəy idilər. Kleofontun Afinadakı siyasi təsirinin əsasını bu aspekt təşkil edirdi. Müasir tarixçilərin fikrinə görə, Sparta ilə müharibədə Afinanın məğlubiyyətində Kleofontun təmsil etdiyi radikal demokratlar və demaqoqlar böyük ölçüdə məsuliyyət daşıyırlar, buna görə onun müharibə yekunlaşdıqdan dərhal sonra edam edilməsi də təbii hal idi.

• . . Античная библиотека. Античная история. СПб.: Алетейя. Пер. Э. Д. Фролова. 1996. ISBN 5-85233-003-26.
• . (2-е изд.). М.: Государственное социально-экономическое издательство. Перевод и примечания С. И. Радцига. 1937.
• . Лисистрата: комедии. Библиотека античной литературы. Харьков: Фолио. Пер. с древнегреч.; Коммент. В. Ярхо. 2001. ISBN 966-03-1037-4.
• . . Античное наследие. М.: Лабиринт. Перевод, статья, комментарии и указатель О. П. Цыбенко. 2000.
• . . Москва—Ленинград: Издательство Академии Наук СССР. Перевод с древнегреческого, статья, примечания и указатель С. В. Поляковой. 1963.
• Еврипид. Орест // Трагедии. В 2 томах. 2. М.: Наука. 1999.
• . . Л.: ОГИЗ Соцэкгиз — Ленинградское отделение. Перевод, вступительная статья и комментарий С. Лурье. 1935.
• . . Античная классика (10000 nüs.). М.: Ладомир. Пер., статья, коммент. С. И. Соболевского; предисл. Л. П. Маринович, Г. А. Кошеленко. 1994. ISBN 5-86218-124-5.
• . История // Геродот. Фукидид. . Вся история Древней Греции (Астрель). М. 2010. ISBN 978-5-271-27404-6.
• . // Вестник древней истории. Перевод проф. Н. И. Новосадского под редакцией К. М. Колобовой. № 3. 1962.
• 2: Кончая Аристотелем и завоеванием Азии (3-е). М.: Гос. публ. ист. б-ка России. пер. с нем. М.О.Гершензона; /под ред. и со вступ. ст. Ю.И.Семенова. 2009. ISBN 978-5-85209-215-1.
• Гвоздева И. А., Кириллова М. Н. // Экономическая история. № 4 (35). Федеральное государственное бюджетное образовательное учреждение высшего образования «Национальный исследовательский Мордовский государственный университет им. Н. П. Огарёва». 2016. 121—134. ISSN .
• // . № 4. 1998. 142—156.
• Матвейчев О. А. // Сибирский философский журнал . 17. № 2. 2019. 128—144. doi:. ISSN .
• Никитюк Е. // . № 2, 3. 1996. 23—36.
• Суриков И. Е. (PDF) (800 nüs.). М.: Языки славянских культур. 2006. ISBN 5-9551-0136-5.
• // . № 3 (278). 2011. 30—52. ISSN .
• // Античный мир и археология. № 17. Саратовский национальный исследовательский государственный университет имени Н.Г. Чернышевского. 2015. 31—41. ISSN .
• // МНЕМОН: Исследования и публикации по истории античного мира. № 18—1. 2018. 127—138. ISSN .
• Суриков И. Е. // Проблемы истории, филологии, культуры. Главный редактор д. и. н. . № 3 (61). М.; Магнитогорск; Новосибирск. 2018b. 170—197.
• Таирова Н. М. // Управленческое консультирование. № 1 (61). 2014. 98—108. ISSN .
• Фуко М. . М.: Издательский дом "Дело" РАНХиГС. пер. с фр. Д. Кралечкина; под науч. ред. М. Маяцкого. 2020. ISBN 978-5-85006-155-5.
• Heftner Herbert. (PDF) // . 143(alman). 2000. 32—59.
• // . 1. Berolini: G. Reimer. edidit Johannes Kirchner. 1901.
• // (second edition). Oxford: Clarendon Press. edited by N. G. L. Hammond and H. H. Scullard. 1970.
• Vanderpool E. // Hesperia: The Journal of the American School of Classical Studies at Athens . 21(ingilis). № 2. The American School of Classical Studies at Athens. 1952. 114—115. doi:.