Şahanduxt — Albaniya məleykəsi və Sünik çariçası. Atası Seveda – Albaniya çarı, anası Sofya – Albaniya məleykəsi olub. Sünik hakimi I Qriqora ərə getmişdir. lakin övladları olmadığına görə I Qriqorun ölümündən sonra (1072) Süniyi böyük qardaşı Sənəkərim ilə birlikdə idarə etmiş, daha sonra isə hakimiyyət Sənəkərimin oğlu I Qriqora keçmişdir.
| Şahanduxt | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | ? |
| Vəfat tarixi | |
| Atası | Seveda |
| Anası | Sofya |
| Həyat yoldaşı | |
| Dini | xristian |
Adı epikrafik mənbələrdə
1086-cı ildə Vahanvəng monastırı ərazisində bacısı Kata ilə birlikdə müqəddəs Məryəm adına ikimərtəbəli kilsə tikdirmişdir. Kilsənin üzərindəki bu yazı zamanəmizədək gəlib çatıb:
535-сi (1086-cı) ildə mən, Şahanduxt, Sevada ağvan çarının qızı və Qriqorun – Aşotikin oğunun arvadı, bizim varisimiz olmadığına görə, mən və bacım Kata müqəddəs Məryəmin mərhəmətini qaznmaq üçün bu Müqəddəs Məryəm kilsəsini tikdirdik...
Monastırın ərazisində Sahanduxtun anasının qəbri də aşkarlanmışdır. Başdaşı üzərində yazılıb:
Sofya —ağvan çariçası, çar Qriqorun—Aşotikin oğlunun, qaynanası. 530-cu (1081-ci) ilin yayı
Nəsil şəcərəsi
| Vatçaqan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kousçaq | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Filipp | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Seveda | Sofya | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sənəkərim | II Şahanduxt | Kata | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| II Qriqor | Smbat | Seveda | Kürike | Kata | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Şuşik | Kata | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İstinadlar
- . səh. 163
- . səh. 307
- . səh. 225
- . səh. 16, 356
- . səh. 308
- . səh. 225, qeyd 250
Həmçinin bax
Ədəbiyyat
- Григорян Г. М. (PDF). Ереван: Издательство АН Армянской ССР. Отв. ред. X. А. Торосян, Б. А. Улубабян. 1990. ISBN 5—8080—0042—4.
Linklər
- Г. М. Григорян. (PDF) // Ист.-филол. журн. 1972. 215–229.