II İvan Asen — V imperatoru (1218–1241), I İvan Asenin oğlu.
II İvan Asen | |
---|---|
Иван Асен II | |
| |
1218 – 24 iyun 1241 | |
Əvvəlki | Boril |
Sonrakı | I Kalman |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1190 |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Milliyyəti | Bolqar |
Fəaliyyəti | suveren[d] |
Atası | I İvan Asen |
Anası | Yelena Yevgeniya |
Həyat yoldaşları |
Kuman Anna |
Uşaqları | |
Ailəsi | Asen sülaləsi |
Dini | Ortodoks |
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İlkin hakimiyyəti
1207-ci ildə qaçmış, 1218-ci ildə onların köməyi ilə hakimiyyəti əlinə almışdı. İvanın ilk siyasəti müttəfiqlər qazanmaq olmuşdu. Belə ki, qızı Mariyanı Epir despotluğunun hökmdarı Teodorun qardaşı evləndirmiş, özü də Macarıstan kralı qızı ilə evlənmişdi.
Epirlə münasibətlər
1228-ci ildə Latın imperatoru ölümündən sonra taxta çıxmış əyanlar qəyyumu olaraq II İvan Aseni düşünürdülər. Bu arada imperiyanın torpaqlarını işğala başlayan Teodor 1230-cu ildə Bolqarıstana müharibə elan etmişdi. Döyüşə pozulan müqavilənin mətni ilə gələn Çar İvan, Teodoru ağır məğlubiyyətə uğratmış, torpaqlarını ələ keçirmiş, beləliklə Adriatik dənizi sahillərinəcən sərhədləri genişləndirmişdi. Epirin qalan torpaqları isə verilmişdi.
Serbiya və Nikeya ilə münasibətlər
1231-ci ildə yerli əyanlar Latın imperiyasının qəyyum olaraq Qüds krallığının keçmiş hökmdarı seçmişdilər. Bu İvanı qəzəbləndirmiş, Nikeya imperiyası ilə ittifaq qurulmasına təkan vermişdi. 1234-cü ildə öz kürəkəni Serbiya taxtına çıxartmışdı.
Macar istilası və Latın imperiyası ilə münasibətlər
Nikeya ilə ittifaq katolik dövlətləri qəzəbləndirmiş, 1232-ci ildə Macarıstan orduları Bolqarıstana girmiş, Sofiyanı işğal etsə də, çarın qardaşı tərəfindən məğlub edilmişdilər. 1233-cü ildə yenidən Valaxiyaya gələn macar ordularının başında şahzadə Bela Arpad dururdu. Macarlar Valaxiyanı 1240-cı iləcən əllərində saxlamışdılar. 1235-ci ildə İvanın qızı Yelena Nikeya şahzadəsi evlənmiş, müttəfiqlik gücləndirilmişdi. 1237-ci ildə yenidən Latın imperiyası ilə müttəfiqliyə nail olub, qızını imperatorla evləndirmək istəyən çar bu dəfə Teodora ərə verdiyi qızını özü qaçırdıb Nikeyaya müharibə elan etmişdi. Lakin həmin il həm həyat yoldaşının, həm bir övladının həm də Tarnovo patriarxının ölümünü bir cəza kimi görmüş, müharibəni dayandırıb qızını geri göndərmişdi.
Hakimiyyətinin son dövrləri
1237-ci ildə Epir despotu Teodorun qızı ilə evlənmiş, bu evliliyin nəticəsində Teodor həbsdən buraxılmış, o da qardaşı Manueli devirmişdi. 1241-ci ildə Batı xanın Macarıstanı işğalından geriyə dönərkən ona hücum edən İvan həmin ilin 24 iyununda vəfat etdi.
Ailəsi
İvan Asen 3 dəfə evlənmişdir: Kuman Anna ilə evliliyindən:
- Mariya Asenina — evlənmişdir.
- — evlənmişdir.
evliliyindən:
- — Nikeya imperatoru evlənmişdir.
- Tamar Asenina
- I Kalman
- Pyotr Asen — 1237-ci ildə vəfat etdi.
ilə evliliyindən:
- Anna Teodora Asenina
- — Mitso Asenlə evlənmişdi.
Mənbələr
- . 6 (1218–1241) Zavoevateljat na duši. Car Ivan Asen II // Bǎlgarski hroniki (Bolqarca). Sofiya, Plovdiv: Trud, Žanet 45. 2006. ISBN 954-528-610-5.
- Delev, Petǎr; Valeri Kacunov; Plamen Mitev; Evgenija Kalinova; Iskra Baeva; Bojan Dobrev. 16 Bǎlgarskata dǎržava pri Car Simeon; 10 Zlatnijat vek na bǎlgarskata kultura // Istorija i civilizacija za 11. klas (Bolqarca). Trud, Sirma. 2006. ISBN 954-9926-72-9.
- . // Bulgaria: illustrated history. Sofiya: Borina. 1994. ISBN 954-500-044-9. 2007-04-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-30.
- Fine, Jr., John V.A. . : Miçiqan Universiteti nəşriyyatı. 1987. ISBN 978-0-472-10079-8.
- Lalkov, Milčo. // Bolqarıstan hakimləri. Kibea. 1997. ISBN 954-474-098-8. 2007-04-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-30.
- . // . : . 1952. OCLC .
- // (Bolqarca). Bolqarıstan xarici işlər nazirliyi, Trud, Sirma. 2005. 2005-11-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-30.
- .