Nyu-Yorkda tanınmış həkim Bill Harford (Tom Kruz) və onun həyat yoldaşı Elis (Nikol Kidman) kübar milad gecəsinə qatılırlar. Balın təşkilatçısı qismində Billin varlı pasiyenti Viktor Ziqler () çıxış edir. Bayram müddətində cütlük tanımadıqları şəxslərlə münasibət qurur: Elis bir macarla rəqs edir, Bill isə iki modellə ünsiyyət qurur. Gecənin ən qızğın çağında Ziqler Billi vanna otağına çağırır. Həkim orada Viktorun yenicə seks yaşadığı fahişə Mendini (Culian Devis) görür. Gənc qadın yüksək dərəcəli narkotik qəbulundan sonra huşunu itirib. Bill onu özünə gətirməyə nail olur.

Gecə evə qayıdan Bill və Elis sekslə məşğul olur. Növbəti axşam Elis ərindən həmin iki model qızla cinsi əlaqədə olub-olmadığını soruşur. Bill hər şeyi inkar edir və arvadına macarla olan mazaqlaşmanı xatırladır. Bununla yanaşı, ona etibar etdiyini və qadınların qeyri-iradi olaraq, monoqam olduğunu bildirir. Ərinin inam hissini dağıtmağa cəhd göstərən acıqlanmış Elis ona gizli seksual arzuları haqqında danışır. Qadın etiraf edir ki, Keyp-Koddakı ailəvi istirahət zamanı təsadüfən tanımadığı bir dənizçi zabitin ona baxdığını görüb. Elə həmin gün zabit onun bütün fikirlərinə hakim kəsilib və Elis də "onun üçün hər şeyi atmağa hazır idi".

Qısqanclığın yüksək həddini yaşayan Bill evdən çıxaraq Nyu-Yorkun küçələrində veyillənməyə başlayır. Onu hər addımda yoldan çıxarmaq istəyirlər. Əvvəlcə həkimə ölən pasiyentinin qızı (Meri Riçardson) sevgi etirafı edir. Sonra Bill Domino (Vinessa Şou) adlı bir fahişə ilə tanış olur. "Sonata" kafesində isə caz kvartetində çalışan köhnə dostu Nik Naytinqeyllə (Todd Fild) görüşür. Nik Billə Lonq-Aylenddəki şəhərdənkənar evdə baş tutacaq eyş-işrət məclisi haqqında danışır. Orada o, gözləri bağlı vəziyyətdə pianinoda ifa etməlidir. Təsadüfən qapalı axşama giriş şifrəsini öyrənən Bill, Niki inandıraraq, ondan ünvanı ala bilir. Bill kirayə smokinq, plaş və maska götürərək, taksi ilə həmin evə gedir.

Bill eyş-işrət ayininin başladığı məqamda sarayın içinə keçə bilir. Bütün mərasim iştirakçıları ənənəvi Venesiya maskası taxıb. Baş qəhrəman bu ayində yalnız müşahidəçi qismində iştirak edir. Bir qədər sonra onun yalanı üzə çıxır. Kişinin günahını maskalı naməlum qadın öz üzərinə götürür. Bill evə qayıdarkən narahat yatan Elisi oyadır. Arvadı indicə gördüyü dəhşətli erotik yuxuda bir iştirak etdiyini və əri qarşısında ucadan güldüyünü deyir. Bill səsini çıxarmadan sonadək arvadını dinləyir.

Növbəti səhər Bill ötən gecə baş verənləri hərtərəfli öyrənməyə cəhd edir. O, Naytinqeylin qaldığı mehmanxanaya gedir. Xidmətçi (Alan Kamminq) ona deyir ki, Nik səhər tezdən nömrədən çıxıb və bu zaman onu iki naməlum adam müşayiət edirdi. Malikanənin qarşısında Bill axtarışlara son qoymaq tələbinin əks olunduğu xəbərdarlıq məktubu alır. Axşam isə qəzetdə bir qızın yüksək dərəcəli narkotik qəbulundan sonra ölü vəziyyətdə tapıldığı barədə xəbərə rast gəlir. Bill bu ölümdə dolayısı ilə özünün məsuliyyət daşıdığı barədə şübhələrə düşür.

Bill Ziqlerin evinə gəlir. Viktor azğın kef məclisi haqqında danışaraq, Billi inandırır ki, "aşkaraçıxarılma" mərasimi onu qorxutmaq üçün məxsusi olaraq təşkil olunub. Harford qəzetdə ölümündən yazılmış qızı xəbər alır. Viktor həmin qızın milad gecəsində onun vanna otağındakı fahişə olduğunu təsdiq edir. Billi eyş-işrət ayini zamanı xilas edən də məhz o olub. Ziqler həkimi inandırmağa çalışır ki, Mendi qətlə yetirilməyib, yüksək dərəcəli narkotik qəbulundan vəfat edib.

Bill evə gələndə Elisi yatan görür. Onunla yanaşı yastığın üstündə Venesiya maskası qoyulub. Bill ağlamağa başlayır və "hər şeyi" arvadına danışacağına söz verir. Növbəti səhər Elis göz yaşı axıtmış, Billsə peşman vəziyyətdə olur. Elis qızının hədiyyələr mağazasına getmək istədiyini deyir. Ailə oyuncaq mağazasına yola düşür. Orada Elis ərinə deyir ki, gərək talelərinə minnətdar olsunlar, çünki onların nikahı böyük sınaqdan çıxdı. Billsə yuxuların kənardan göründüyü kimi sadəcə "yuxu" olmadığını deyir və ümid edir ki, onlar artıq "həmişəlik yuxudan ayılıblar". Film Elisin Billə təcili cinsi əlaqəyə girmək lazım olduğunu dediyi sözlərlə başa çatır.

1968-ci ildə Stenli Kubrik Artur Şnislerin 1925-ci ildə yazılmış "Yuxular haqqında novella" erotik povesti ilə maraqlanır. Əsər ər-arvad sədaqəti problemini qaldırırdı. Baş qəhrəmanlar — Vyanada yaşayan yəhudi həkim Fridolin və onun evdar xanımı Albertina idi. Yataqda gedən uzun-uzadı söhbət zamanı cütlük bir-birinə xəyanət motivli gizli seksual istəklərini dilə gətirirlər. Söhbət başa çatandan sonra Fridolin gecənin qalan hissəsini şəhəri gəzməklə keçirir və müəyyən seksual tovlamalarla qarşılaşır. Hadisələrin axarı baş qəhrəmanı gizli kef məclisinə gətirib çıxarır. Şnislerin bu dekadent əsərində reallıq, təxəyyül və yuxugörmə arasındakı sərhədlər dağınıq verilmişdi.

Kubrik kitabla tanış olduqdan sonra onu həyat yoldaşı verir. Ardınca ssenarist həmkarı Terri Sauzernə povestin motivləri əsasında tanınmış aktyorların iştirakı ilə yüngül pornoqrafiya çəkmək planları haqqında danışır. Rejissora "Yuxular haqqında novella" əsərinin ekranlaşdırılması hüququnu almaq hələ 1968-ci ildə nəsib olmuşdu. İki il sonra Maykl Hofsesslə müsahibəsi çərçivəsində Kubrik ilk dəfə olaraq, Şnislerin povestinin kinouyğunlaşdırmasını çəkməyi planlaşdırdığını ictimaiyyətə bəyan etmişdi.

Buna baxmayaraq, Kubrik layihənin reallaşdırılmasını təxirə salır və gücünü başqa filmlərin çəkilişinə ayırır. 1987-ci ildə "Tammetal qabıq" filminin ekranlara çıxmasından sonra rejissorun fəaliyyətində boşluq müşahidə edilir. 1990-cı illərdə Stenli qapalı həyat tərzi keçirməyə başlayır və ictimaiyyət arasında görünmür. Belə bir vəziyyətdə hətta özünü Kubrik kimi təqdim edən fırıldaqçılar da meydana çıxır. Bütün bu zaman ərzində Kubrik iki ssenari üzərində işləyirdi: "Süni zəka" və "Ari sənədləri". Bütün çatışmazlıqları görən və "Warner" studiyasının yeni layihələrə şübhəli münasibətini anlayan rejissor onları reallaşdırmaqdan daşınır. Nəticədə o, yenidən "Yuxular haqqında novella"nı xatırlayaraq əvvəlki ideyasına qayıdır.

Əvvəlcə Kubrik ekranlaşdırmanı Dublində çəkməyi planlaşdırırdı. Əsas fikir baş rol ifaçılığı ilə qara komediya çəkmək idi. Lakin yüksək kassa gəliri əldə etmək istəyən "Warner" studiyasının prodüseri hər iki baş rol ifaçısını "ulduzun" ifa etməyində israrlı idi. Kubrik razılaşır. Məhz elə bu zaman kinoşünaslar tərəfindən "ABŞ-nin ən tanınmış ailə cütlüyü" adlandırılan Tom Kruz və Nikol Kidman – hər ikisi İngiltərədə çəkilişlərdə iştirak edirdilər: Kruz "Çətin tapşırıq", həyat yoldaşı isə Henri Ceymsin əsəri əsasında ekranlaşdırılan "Qadın portreti" filmində çəkilirdi. Kubrik aktyorlarla tanış olaraq, onları öz filminə dəvət edir. Onların hər ikisi nüfuzlu rejissorla əməkdaşlıq etməyi ürəkdən arzulayırdılar. Buna görə də Kubrikin çətin xarakteri və birmənalı olmayan iş üslubu barədə gəzən söz-söhbətlərə baxmayaraq, təklifi qəbul edirlər. Kruz və Kidmanın çəkilişlərə qədər ssenarini yalnız bircə dəfə vərəqlədikləri haqqında məlumat Londonun tanınmış "Tayms" qəzetində öz təsdiqini tapır. Hər iki aktyor film üzərində Kubrik bu işi başa çatdırana qədər işləməyə razılıq verdiklərilə bağlı açıq müqaviləyə imza atır. "Time" jurnalına verdiyi müsahibədə Nikol Kidman etiraf edir ki, hətta Kubrik ona ssenarini təqdim etməsəydi belə çəkilişlərə razılıq verəcəkdi: "Mənə ssenarini oxumaq lazım deyildi. Mən Stenli ilə işləmək istəyirdim".

Əsas rollara Hollivud aktyorlarını dəvət edən rejissor əsərin fabulasının müasir kontekstdə uğurlu alınacağı qənaətinə gəldikdən sonra hadisələrin baş verdiyi məkanı doxsanıncı illərin Manhetteninə dəyişir.

Kubrik özünün həmmüəllifi kimi Frederik Rafaeli seçmişdi. Çox məhsuldar ssenarist olmaqla yanaşı, onun işləri arasında "İki nəfər yolda" filminin ssenarisi də var idi. Rafael bir neçə dəfə Kubrikin evində olmuşdu, lakin iş ətrafında əsas müzakirələr telefonla aparılırdı. Ssenarist yazılmış hissələri rejissora faks vasitəsilə göndərirdi. Kubrik bu hissələrə öz düzəlişlərini edirdi.

Rejissorun düşündüyü "Geniş bağlanmış gözlərlə" adı Rafaelin xoşuna gəlmirdi. İşçi sərlövhəsi kimi "Rapsodiya" sözü götürülmüşdü. Bundan başqa, Rafael baş qəhrəmanların yəhudi əsilli olmasını göstərən işarələri saxlamağı təklif edirdi. Belə olan təqdirdə, təcavüzkar şirkətin baş qəhrəmana antisemit hücumunu əks etdirən epizodun mənasını saxlamaq mümkün olurdu. Kubriksə ər-arvadın tam mənada amerikalı olmaqlarını istəyirdi. Mümkün səbəblərdən biri də rejissorun Kruz və Kidmanı əsas aktyorlar qismində saxlamaq istəyi idi. Nəticədə rejissor qəhrəmanların adını Bill və Elis Harfordlara dəyişməli olur. Qəhrəmanların soyadı aktyor Harrison Forda göndərmə idi. Bu məqamdan başlayaraq, ssenaridə edilmiş düzəlişlərə əsasən, bir qrup dələduzun Billin ünvanına etdiyi təhqir artıq antisemitik yox, homofob xarakteri alır. Yəhudi mövzusundan birdəfəlik yaxa qurtarmaq istəyən Kubrik hadisələrin baş verdiyi zamanı Kəffarə günü ərəfəsindən Milad ərəfəsinə keçirir. Yəhudi mənsubiyyəti yalnız Rafaelin əlavə etdiyi Ziqler personajında — Billin varlı və yüngülxasiyyət pasiyentində qalır. Rafael Billin keçmişini, onun gənclik və tələbəlik illərini göstərməyi planlaşdırırdı. Kubrik həmmüəllifinin bu təklifini qəbul etmir. Qəhrəmanı kənardan göstərmək və Kruzun üz ifadəsinə əhəmiyyətli dərəcədə əsaslanmaq arzusunda olan rejissor Billin ssenaridə yazılmış kadrarxası şərhini layihədən kənarlaşdırır.

Rejissor yaradıcılığının əvvəlki dönəmlərində Vladimir Nabokov, Entoni Börcess, Uilyam Tekkerey kimi dil incəliyi olan yazıçıların əsərlərinə müraciət etmişdi. Lakin bu dəfə Kubrik Rafaeldən qəhrəmanların dialoqlarını mümkün qədər daha çox sadələşdirməyi və təmtəraqlı cümlələrdən, kəskinlikdən imtina etməyi xahiş edir. Nəticədə qəhrəmanların replikaları bir sıra istisna monoloq və dialoqları çıxmaq şərtilə (macarın qadınlarla nikaha daxil olmağın mənası haqqında düşüncələri, Elisin ayılması, Ziqlerin sonluqdakı hekayəsi), sadə və primitiv xarakter alır.

"Geniş bağlanmış gözlərlə" filminin çəkilişləri 5 noyabr 1996-cı ildə başladı. Kubrikin təyyarəyə minmək qorxusu var idi, ona görə də filmi İngiltərədə çəkmək qərarına gəlir. Nyu-Yorkun küçələri Londonun "Paynvud Studios" şirkəsinin ərazisində qurulmuşdu. Digər çəkiliş yerlərini isə Çelsi və Vestminster hospitalları, "Hemlis" oyuncaq mağazası, "Madam Co Coz" kabaresi, Haykler qəsri, Breknelldəki təhqiqat mərkəzi və Mentmor Tauers təşkil edirdi. Filmin yaradılması prosesində Tom Kruz və Nikol Kidman övladlığa götürdükləri iki uşaqla birlikdə "Paynvud Studios" şirkətinin yaxınlığında yerləşən evdə məskunlaşmışdılar. Cütlük bir-birilə mümkün qədər çox zaman keçirmək istəyirdi. Lakin Kubrik bu cür addımlar atmağa imkan vermir və aktyorları ayrı-ayrılıqda çəkməyə çalışırdı. Kidmanın qəhrəmanının dəniz zabiti ilə birgə gecə keçirməsi səhnəsi qapalı çəkiliş meydançasında lentə alınmışdı. Kruz bu çəkilişdə iştirak etmirdi.

Bir kimi Kubrik istirahət günü keçirmədən işləyirdi və bütün çəkiliş müddəti ərzində ssenaridə dəyişikliklər aparırdı. Edilmiş düzəlişlər haqqında aktyorlara faks vasitəsilə səhər saat dörddə məlumat verirdi. Rejissor hər səhnə üzərində xüsusi səylə çalışır, onları yenidən yazır, məşqlər keçirir, həmçinin aktyorların da fikrini öyrənirdi. Nikol Kidmanın sözlərinə görə, "Stenli hər anın üzərində işləmək istəyirdi". Ssenaridə Elisin milad gecəsindəki sərxoşluğu barədə heç bir qeydə rast gəlinmirdi. Lakin uzun keçən məşqlərdən sonra hər şey Kidman üçün cansıxıcı görünür və o, şampan içməyə qərar verir. Çəkiliş meydançasında aktrisanın hərəkətlərini müşahidə edən Stenli Kidmanın qəhrəmanını "kefləndirmək" qərarına gəlir.

Çəkilişlər getdiyi vaxt filmi iki aktyor tərk etmişdi. Əvvəlcə Viktor Ziqler rolunda Harvi Keytel çəkilirdi. Kubrik aktyoru onunla münaqişədən sonra layihədən kənarlaşdırır. Keytel 2016-cı ildə verdiyi televiziya müsahibəsində etiraf edirdi ki, rejissor çəkiliş meydançasında onunla kobud rəftar edirdi. Cennifer Ceyson Li də öz rolundan imtina etmişdi. Aktrisa atasını itirmiş qadını ifa edirdi. İmtinanın səbəbi Linin yüklənmiş iş cədvəli idi: o, eyni zamanda "Ekzistensiya" filmində çəkilirdi. Bu ifaçıların yerinə isə Kubrik Sidni Pollakla Meri Riçardsonu seçir.

Kubrikə çəkiliş üçün vaxt məhdudiyyəti qoyulmamışdı, buna görə də o, hər bir səhnənin dubllarını istədiyi səviyyəyə çatanadək artırırdı. Nəticədə çəkilişlər ləng gedir və olduqca uzanırdı. Sidni Pollakın iştirakı ilə çəkilmiş ilk səhnə (milad gecəsinin başlanğıcı) cəmi iki saata lentə alınmışdı. Aktyora isə elə gəlirdi ki, çəkiliş meydançasında azı üç gün məşğul olacaq. Lakin ikinci səhnə (Ziqler və Billin bilyard masası ətrafındakı söhbəti) üç həftə müddətində çəkildi. Fahişə Domino rolunun ifaçısı Vinessa Şou çəkilişlərə iki həftə sərf edəcəyini düşünsə də, nəticədə filmdə iki ay müddətində çəkildi. Aktrisanın xatirələrinə görə, rejissor Dominonun mənzilinə giriş səhnəsinin çəkilişinə 70 dubl sərf etmişdi. Bundan sonra prodüser Yan Harlan "Tammetal qabıq" filmi üzərində işləyərkən Kubrikin özü tərəfindən əldə olunmuş rekordun yeniləndiyini bildirmişdi. Tom Kruzun sözlərinə görə, aktyorlar improvizə edib ssenaridəki dialoqlardan kənara çıxa bilərdilər, məhz buna görə də dublların sayı çox alınırdı. Kruzun "Sən nəyə nail olmaq istəyirsən?" sualına Kubrik belə cavab vermişdi: "Mən möcüzə istəyirəm". Sidni Pollak Kubriklə birlikdə işləməyi belə xatırlamışdı:

Çəkilişlər 1998-ci ilin iyununa qədər davam etdi. Kubrik işini ayrılmış 65 milyon dollarlıq büdcə çərçivəsində görməyi bacardı. Bu, rejissorun kiçik texniki qrupla işləmək təcrübəsi ilə bağlı idi. Çəkilişlərin ağır və uzunsürən olmasına baxmayaraq, Nikol Kidman sonralar etiraf edirdi ki, Stenli Kubriklə bərabər işləmək onun üçün faydalı təcrübəyə çevrildi. Aktrisanın sözlərinə görə, hər dublda özü üçün yeni nəsə kəşf edirmiş.

Kubrikin son filmi onun başqa filmləri kimi Amerika kino tənqidçilərini müxtəlif fikirlərə saldı. Onlardan biri burada baş qəhrəmanın freydist daxili mənasında dəbdən düşmüş qarabasmasını görürdü. Başqasını isə Kubrikin ər-arvadın bir-birindən bezməsi problemini araşdırmasının bədii cəsarəti valeh etmişdi. Filmdəki hadisələrin çox gec inkişafı və Nyu-York küçə səhnələrinin gah Londonda, gah da studiyada çəkilməsi tənqid edilmişdi. Filmdə Nyu-Yorkda baş verən hadisələrdə real olmayan hisslər yerli kino tənqidçilərini Kubrikin işinə qarşı çıxarmışdı. "Demək olar ki, 35 il olmadığın şəhər haqqında film çəkmək çətindir" – deyə kinotənqidçi Hoberman istehza edirdi.

Lakin filmin pərəstişkarları deyirdilər ki, hadisələrin asta sürətdə inkişafı və real olmayan dekorlar tamaşaçıda yuxu görmək hissiyyatı yaradır. Bu da rejissor ideyasının bir hissəsidir. Filmin kino ictimaiyyəti tərəfindən ziddiyyətlə qarşılanması və çətin dərk edilməsi onu nüfuzlu mükafatlardan uzaqlaşdırdı.

• Джеймс Нэрмор. Кубрик. — Rosebud, 2012. — 400 p. — ISBN 978-5-905712-01-2.
• Cocks, Geoffrey; Diedrick, James; Perusek, Glen. Depth of field: Stanley Kubrick, film, and the uses of history : [ing.]. — University of Wisconsin Press, 2006. — 352 p. — (Wisconsin Film Studies). — ISBN 978-0-299-21614-6.
• Gene D. Phillips, Rodney Hill. The Encyclopedia of Stanley Kubrick. — New York : Facts On File, 2002. — 422 p. — ISBN 0-8160-4388-4.
• Гладильщиков, Юрий. Справочник грёз. Путеводитель по новому кино. — М. : КоЛибри, 2008. — 528 p. — ISBN 978-5-389-00076-6.
• Спиркина Е.А. . М.: Cogito Center. 2011. ISBN 978-5-89353-336-1.

• — Internet Movie Database saytında

• AllMovie saytında          
•  (ing.) Rotten Tomatoes saytında
•  (ing.)