Cəbi Əmirvar oğlu Bəhramov (16 iyul 1959, Qafan) — tarix üzrə fəlsəfə doktoru, AMEA A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, Qərbi Kaspi Universitetinin "Politologiya və beynəlxalq münasibətlər" kafedrasının müəllimi.
Cəbi Bəhramov | |
---|---|
Doğum tarixi | 16 iyul 1959 (64 yaş) |
Doğum yeri | |
Elmi dərəcəsi |
|
İş yerləri | |
Təhsili |
|
Üzvlüyü |
Həyatı
Cəbi Əmirvar oğlu Bəhramov 1959-cu il iyulun 16-da Qərbi Azərbaycanın Zəngəzur mahalının Qafan şəhərində (keçmiş Ermənistan SSR) anadan olmuşdur. 1966–1976-cı illərdə Zəngəzur mahalı Mehri rayonunun Aldərə kəndində S. Vurğun adına orta məktəbdə təhsil alıb.
1977-ci ildə Ümummilli lider H. Ə. Əliyevin təşəbbüsü ilə keçmiş SSRİ-nin başqa respublikalarının ali təhsil ocaqlarına oxumaq üçün göndərilən tələbələr içərisində Özbəkistan Respublikası Daşkənd Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsinə daxil olmuş və oranı 1982-ci ildə bitirmişdir. Həmin ildə Azərbaycan SSR göndərişi (vəsiqə № 33) ilə AMEA A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutuna baş laborant vəzifəsinə qəbul edilib.
Elmi fəaliyyəti
1984-cü ildə "Azərbaycan dəniz neftçıxarma sənayesinin yaranması və inkişafı tarixi (1949–1960-cı illər)" adlı tarix üzrə fəlsəfə doktoru dissertasiya mövzusu üzərində işləməyə başlayıb və 1999-cu ildə bu mövzunu müdafiə edərək elmi dərəcəsi alıb.
1982–1987-ci illərdə İnstitutda baş laborant, 1998–2000-ci illərdə kiçik elmi işçi, 2000–2001-ci illərdə böyük elmi işçi vəzifələrində çalışıb, 2001-ci ildə AMEA Rəyasət Heyətinin qərarı ilə A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini vəzifəsinə təyin edilmişdir və bu günədək həmin vəzifədə çalışır.
2003–2010-cu illərdə ictimai əsaslarla İnstitutun "Azərbaycan Respublikası tarixi" şöbəsinə rəhbərlik etmişdir.
1990-cı ildən pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olub. 1990–1993-cü illərdə ATU və Aİ və MU-də "Azərbaycan tarixi" fənnindən mühazirələr oxuyub.
2009-cu ildə Qərbi Kaspi Universitetinin qərarı ilə ona fəxri professor elmi adı verilmişdir. Hazırda Qərb Universitetinin "Politologiya və beynəlxalq münasibətlər" kafedrasının müəllimidir. İndiyə qədər 44 elmi əsərin o cümlədən "Azərbaycan tarixi" (VII cild. Bakı, 2003), "Исторические факты о деяниях армян на азербайджанской земле" (rus və ingilis lillərində), "Azərbaycan" adlı Azərbaycan MEA nəşr etdiyi xüsusi cildin "Tarix" bölməsinin 1941–2007-ci illər dövrünü əhatə edən fəsillərin və 2010-cu ildə ARDNŞ-in sifarişi ilə nəşr olunan "Azərbaycan nefti" kitabının müəlliflərindəndir.
2010–2011-ci illərdə İsveçdə ingilis dilində Nobel qardaşlarının 1873–1920-ci illərdə Azərbaycan neft sənayesində göstərdikləri fəaliyyətlə bağlı 3, Argentinada isə ispan dilində Azərbaycan tarixinə dair 3 məqaləsi nəşr edilib.
"" studiyasının çəkdiyi "Odlu məmləkət" (1998), "Lider TV-nin" çəkdiyi "Dəmir atlı cəngavər" (2003), İTV-nin çəkdiyi "Fətəli Xan Xoyski" (2005), -nin çəkdiyi "Azərbaycan neftinin tarixi" (rejissor Vaqif Mustafayev, 2010, 4 seriyalı) adlı sənədli filmlərin çəkilib hazırlanmasında bilavasitə iştirak edib.
2007–2009-cu illərdə Türkiyə Cümhuriyyəti, Qazaxıstan və Ukrayna Respublikalarında keçirilən , sessiya və simpoziumlarda iştirak edib.
Xarici ölkələrdə ondan artıq elmi məqaləsi çap olunmuşdur.
Hazırda, "Azərbaycanın Xəzər nefti XX əsrin II yarısı – XXI əsrin əvvəlində" adlı doktorluq dissertasiyası üzərində apardığı işi başa çatdırıb.
Ailəlidir. İki övladı var.
Kitabları
- Azərbaycan generalları 1941–1945-ci illər müharibəsi illərində. Bakı, Elm, 2008.
- Azərbaycan nefti. Bakı, 2010, 352 səh. (Azərbaycan və ingilis dillərində)
- Bakı nefti və Nobellər. Bakı, 2009, 188 s. (Azərbaycan və ingilis dillərində).
- Generalı xatırlayarkən. Akim Abbasov 100. Bakı. Elm, 2011.
- Heydər Əliyev. I cild. Bakı 2013, səh. 114–132 (həmmüəllif).
- Heydər Əliyev. II cild. Bakı 2013, səh.72; 83–100; 119–135; 299–311 (həmmüəllif).
- Qubadlı: Qədim Azərbaycan torpağı Zəngəzurun qapısı. Bakı, 2013, səh. (həmmüəllif)
- Gubadly the ancient Azerbaijani land Zangazurs gateway. Baku, Turxan, 2013 (həmmüəllif).
- Губадлы. Ворота древней Азербайджанской земли Зангезура. Баку, Турхан, 2013 (həmmüəllif)
Məqalələri
- Azərbaycanın dəniz neft sənayesinin yaranması və inkişafı tarixindən (1949–1958-ci illər) // Тезисы научной конференции молодых ученых Института истории АН Азербайджанской ССР и исторического факультета АГУ им. С.М.Кирова, посвященной 65-летию образования ВЛКСМ. Bakı, Elm, 1987, s. 35.
- Борьба рабочих Азербайджана за создание и развитие морской нефтедобывающей промышленности // Материалы научной конференции посвященной 70-летию Великой Октябрьской Социалистической революции. Баку, Элм, 1987, с. 112–116.
- Azərbaycan dəniz neft mədənlərinin fəhlələrinin sosializm yarışı (1949–1958-ci illər) // Материалы научной конференции, посвященной 70-летию Великой Октябрьской Социалистической революции. Bakı, Elm, 1988, s. 31.
- Сотрудничество работников науки и производства в освоении морских нефтяных месторождений (1949–1960 гг.) // Труды научной конференции, посвященной дню восстановления Азербайджанской государственности. Баку, Элм, 1991, с. 173–175.
- Из истории создания морской нефтяной промышленности в Азербайджане и за рубежом // Azərbaycan tarixinin problemləri. Məqalələr toplusu. Bakı, Elm, 1993, s. 274–279.
- Xəzər, neft və onların Azərbaycanın siyasi tarixində rolu (Azərbaycan, rus və ingilis dillərində) // Azərbaycan neft sənayesinin tarixinə dair I Beynəlxalq konfrans, Bakı, 7 iyun 1996. ABŞ, 1997, s. 68–75.
- Azərbaycan dəniz neftçıxarma sənayesinin yaranmasının naməlum səhifələri // Tarix və onun problemləri, 1998, № 1 (3), s.111–118.
- Azərbaycan dəniz neftçıxarma sənayesinin yaranması və inkişafı tarixi (1949–1960-cı illər) // Tarix elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almaq üçün təqdim olunmuş dissertasiyanın avtoreferatı. Bakı, 1999.
- Жизнь, посвященная Родине // "Azərbaycan dünyası" jurnalı, Bakı, 2007, № 82, s. 34–35.
- Каспийская нефть-основа экономического развития и региональной безопасности на Кавказе (история и современность) // Yeni Geostrateji Münasibətlərdə Cənubi Qafqaz Regionun yeri. Beynəlxalq Elmi Konfrans Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin 80 illik yubileyinə həsr olunur. İşçi Materiallar. Bakı, 2003, s.100–105.
- Azərbaycan tarixi. VII cild: Bakı, 2003. ̶ I bölmə, Azərbaycan İkinci dünya müharibəsi dövründə. I fəsil, Böyük Vətən müharibəsinin başlanması. Azərbaycan SSR-də hərbi, iqtisadi və mənəvi səfərbərlik. s.11–17; ̶ II bölmə, Azərbaycan SSR dinc quruculuq dövründə və müstəqillik ərəfəsində. I fəsil, Respublikanın sosial –iqtisadi inkişafı (1946–1960-cı illər), s.103–133, ̶ II fəsil, İctimai-siyasi həyat (1945–1960-cı illəri). s.142–146, 152.
- Неизвестные страницы истории Азербайджанской нефтедобывающей промышленности // Исторические факты о деяниях армян на азербайджанской земле. Баку. Elm, 2003, с. 171–183.
- Obscure pages of Azerbaijan oilextracting industru // Historical facts of Armenians actions in Azerbaijan land. Baku, Elm. 2003, с.334–346.
- Azərbaycan Xəzər nefti XX əsrin II yarısı XXI əsrin əvvəlində. Bakı, 2008.
- Azərbaycan SSR İkinci dünya müharibəsi illərində. Azərbaycan SSR müharibə edən dövlətlərin planlarında // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. Azərbaycan. Bakı, 2007. s.308–318.
- Müstəqil Azərbaycan Respublikası // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. Azərbaycan. Bakı, 2007. s. 325–338.
- Jnexcusable Bitter Reusults of a Politikal Error // Azerbaijan of Azerbaijanis. 2008. № 5–8, s. 30–35.
- Buraxılmış bir siyasi səhvin bağışlanılmaz acı nəticələri // "Elm" qəzeti. 19 sentyabr, 2008, 31–32.
- Saxtakarlıq və böhtanla doğru-düzgün tarix yazmaq olmaz // "Xalq qəzeti". 2006, 7 fevral.
- Человек века // [ölü keçid] com/indeks.php?page=full-id=248
- Федерализация новая болезнь Кавказа // [ölü keçid] com/indeks.php?page=full-id=178
- Вклад азербайджанского народа в победу под Сталинградом // Сталинградская энциклопедия. Волгоград. 2008 г.
- Уметь возвращаться к истокам // "Бакинский рабочий" 4 декабря 2003 г.
- Возмездие необратимо. Геноцид, совершенный в Ходжалы, как и любое преступление против человечности, срока давности не имеет // "Азербайджанское известие", 2005, 26 февраля, № 37.
- Azərbaycan xalqına qarşı soyqırımı siyasəti // "Naxçıvan" qəzeti, 2005,11 mart № 10.
- Somenotes on history against Azerbaijani people // Azerbaijan & Azerbaijanis. Baku 2005. № 1–6, S. 9–15.
- О чём говорится в справке прокурора Эчмиадзинского Синода А.Френкеля от 1907 года святейшему Синоду русской православной церкви для передачи царю Николаю II // Азербайджан и азербайджанцы. Баку, 2005, № 1–6. с. 128–133.
- With what deals reference compiled in 1907 by Echmiadzin Synod Prosecutor A. Frenkel, addressed to Russian Orthodox Church Saint Syunod For submitting to Nikolai the second // Azerbaijan’s & Azerbaijanis’. Баку, 2005, № 1–6. s. 137–141.
- Азербайджан (исторический очерк) // Большая Российская энциклопедия. Москва, 2006, с. 260–262 (в соавторстве).
- Heçdir vətənsiz can, Azərbaycan! Bakı, 2003, (qısa tarixi oçerk), s.4–11.
- "Любовь" южнокавказского форпоста России к талышскому народу. [ölü keçid]
- Россия продолжает аннексию Кавказа. [ölü keçid], 2008 г.
- Azərbaycanlıların öz tarixi etnik torpaqlardan deportasiya olunmaları, etnik təmizləmə və soyqırıma məruz qalmaları haqqında qısa tarixi arayış // "Zəngəzurun səsi" qəzeti, № 15–16 (52–53). 15–21 oktyabr, 2008.
- Qanlı deportasiya: tarixin üz yarası // "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, s.6–7, 11 oktyabr, № 2, 2008.
- Человек века // [ölü keçid], 2009 г.
- Heydər Əliyevin Neft Strategiyası və Azərbaycan Respublikanın beynəlxalq mövqelərinin möhkəmləndirilməsi // "Heydər Əliyev və Azərbaycan" kitabı. Bakı, 2008, s.608–615.
- Вклад азербайджанского народа в победу под Сталинградом // "Elm", dekabr 2009.
- Azərbaycan oğulları Qafqaz uğrunda döyüşlərdə: general-mayor A. Ə. Abbaso // "Elm", aprel 2010.
- Azərbaycan torpağında dünyaya göz açmış cəsur kəşfiyyatçı: Rixard Zorqe // "Elm", fevral 2010.
- Batı Azerbaycan topraklarında Ermenistan devletinin kurulması ve bölgesel sonuçları // Bağımsız Azerbaycan (1918–20). İstanbul, 2010, s. 193–202.
- Azərbaycan Respublikasının iqtisadi inkişaf strategiyası və Şamaxı rayonu // AMEA A. A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun əsərləri, № 28, s. 193–200.
- Azərbaycanın Gədəbəy rayonu XX əsrin II yarısı XXI əsrin əvvəlində (1941–2009). AMEA A. A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun əsərləri, № 29, s. 118–138.
İstinadlar
- . 2017-08-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-24.
- Hacı Əli Sobulu. Sobu ensiklopediyası. Bakı: Zərdabi Nəşr MMC. 2023. səh. 157. ISBN 978-9952-553-66-6.