Böyük Britaniya azərbaycanlıları (ing. British Azerbaijani) — tarixi Azərbaycandan kənarda yaşayan etnik azərbaycanlıların təşkil etdiyi Azərbaycan diasporunun Böyük Britaniyada yaşayan hissəsinin adı. Əsasən Böyük Britaniyanın London, Mançester, Aberdin, Qlazqo, Liverpul, Nyukasl, Birminhem və Edinburq şəhərlərində yaşayırlar.
| ||||||||||||
Ümumi sayı | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
6.223 (2011) | ||||||||||||
Yaşadığı ərazilər | ||||||||||||
| ||||||||||||
Dili | ||||||||||||
Dini | ||||||||||||
Qohum xalqlar | ||||||||||||
Qeyd | ||||||||||||
United Kingdom Census 2011 |
Tarixi
Birinci mühacirət dalğası
Azərbaycanlı İrandan Britaniyaya mühacirət etmişlər. Onlar əsasən İranda hakimiyyətə gələn rejimin rəhbərliyi altında yaşamaq istəməyənlər olmuşlar.
İkinci mühacirət dalğası
İkinci dünya müharibəsi illərində Almaniyada xidmət edən və ya əsir düşən azərbaycanlıların bir qismi Britaniyaya mühacirət etmişlər.
Üçüncü mühacirət dalğası
SSRİnin parçalanması və Qarabağ müharibəsindən azərbaycanlıların bir qismi Britaniyaya mühacirət etmişlər.
2014-ci ilin mayın 22-də, İngiltərədə keçirilən yerli seçkilərin nəticələrinə görə Londonda Vestminster bələdiyyəsindəki Çörçill seçki dairəsində Leyboristlər Partiyasından bələdiyyə seçilmişdir.
Coğrafi yerləşdirilmə
Ən çox azərbaycanlılar Londonda, İngiltərənin böyük şəhərlərinə və regionuna yerləşdirilib. 2011-ci ilin Britaniyanın əhalinin siyahıya alınmasına görə, Böyük Britaniyada 6220 Azərbaycanda doğulmuş insan var, bunların 150-si Şotlandiyada yaşayır.
Yer | Şəhər | Azərbaycanlıların sayı |
---|---|---|
1 | London | 5000 |
2 | Mançester | |
3 | Aberdin | 250 |
4 | Liverpul | |
5 | Birminhem | |
6 | Qlazqo | 100 |
7 | Nyukasl | |
8 | Edinburq | 20 |
Mədəniyyət
2008-ci ildən, Londonda “Azərbaycan Evi” adlı Mədəniyyət və Dostluq Mərkəzi fəaliyyət göstərir. Qurulduğu gündən London “Azərbaycan Evi” Mədəniyyət və Dostluq Mərkəzində müxtəlif tədbirlər, mühazirə və çıxışlar, seminarlar, görüşlər, konfranslar, sərgi, film nümayişləri, konsert proqramları, təqdimatlar həyata keçirilib.
İncəsənət və əyləncə
2010-cu ildən, Azərbaycan incəsənət sərgiləri artımı olmuşdur. Azərbaycan rəssamlarının əsərləri Londonda sərgisində nümayiş olunub.
Çoxsaylı Azərbaycan musiqiçiləri Britaniya pop musiqisində uğurlu olmuşdur. 2014-cu ildə, Elyar Foksun mahnısı Britaniya çartlarında 5-ci yerə sahib olmuşdur.Sami Yusufun "My Ummah" albomu 4 milyon satılmışdır.
Bayramlar və xüsusi günlər
Azərbaycanın dövlət bayramları və xüsusi günləri hər il Azərbaycan icması tərəfindən qeyd olunur. 2008-ci ildən, Xocalıya ədalət beynəlxalq təbliğat-təşviqat kampaniyası ilə əlaqədar ölkədə aksiyalar keçirilir.
Din
Azərbaycanda olduğu kimi, Britaniyada azərbaycanlıların əksəriyyəti müsəlmandır, ondan çoxu şiə, qalanı isə sünni məzhəbinə məxsusdur.
İdman
Britaniyada azərbaycanlılar arasında futbol və futzal daha populyardır. 2014-ci ildə, ölkədə fəaliyyət göstərən “Odlar Yurdu” təşkilatının təsis etdiyi “Baku United” futzal klubu İngiltərə çempionatında ikinci dəfə İngiltərə çempionatının qalibi olmuş və növbəti sezon İngiltərəni UEFA Futzal Kubokunda təkrar təmsil etmişdir.
Mətbəx
Britaniya azərbaycanlıları arasında Azərbaycan mətbəxi və Yaxın Şərq mətbəxi daha populyardır. Londonda bir neçə Azərbaycan restoranı fəaliyyət göstərir.
Görkəmli şəxslər
- Nigar Camal, müğənni.
- Elyar Foks, müğənni, musiqiçi və söz yazıçısı.
- Məhəmmədhəsən mirzə Qovanlı-Qacar, Qacar şahzadəsi.
- , siyasətçi.
- Sami Yusuf, müğənni və bəstəkar.
- Əmmar Nəqşəvani, Britaniya-İraq əsilli intellektual elm adamı, müəllif və natiq.
İstinadlar
- ↑ . www.ons.gov.uk. . 24 September 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 11 June 2014.
- . Diaspora.gov.az (Azerbaijanis). 19 May 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 30 September 2013.
- Powell, John. . New York: Facts On File. 2005. –18. ISBN 978-1-4381-1012-7.
- Papazian, Dennis. . Journal of Eastern Christian Studies. University of Michigan-Dearborn. 52 (3–4). 2000: 311–347. doi:. 5 November 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 November 2012.
- . www.westminster.gov.uk. 26 August 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 August 2014.
- . www.bbc.co.uk (Azerbaijani). BBC. 30 July 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 25 August 2014.
- . azerbaijans.com (Azerbaijani). 2 April 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 27 June 2014.
- (PDF). www.scotlandscensus.gov.uk. 6 June 2014 tarixində (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 June 2014.
- . cabirnovruz.gen.az (Russian). 15 March 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 September 2013.
- . www.azerbaijanhouse.org. 31 May 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 11 September 2013.
- Gleadell, Colin. . www.telegraph.co.uk. 5 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 27 June 2014.
- Vickery, Jo. . www.sothebys.com. . 24 September 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 27 June 2014.
- . www.azerbaijanhouse.org. 1 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 June 2014.
- . officialcharts.com/ . 2014-07-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-25.
- . www.dailysabah.com. 24 November 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 27 June 2014.
- Zubek, Ewa. . theculturetrip.com. 20 July 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 27 June 2014.
- . az.trend.az (Azerbaijani). 26 June 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 June 2014.
- Batiyev, Bahram. . 1news.az (Russian). 18 December 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 27 June 2014.
- Absalom, Eugene. . www.demotix.com. 2 January 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 June 2014.
- . News.az. 11 February 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 1 October 2013.
- . www.thefa.com. . 1 October 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 1 October 2013.
- Saffer, Paul. . www.uefa.com. UEFA. 29 September 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 2 July 2014.
- Maschler, Fay. . www.standard.co.uk. 22 August 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 27 June 2014.