Azərbaycanın su anbarları — Azərbaycan Respublikasında mövcud olan su anbarları.
Respublika ərazisinin çox hissəsini quraqlıq iqlim təşkil edir. Buna görə də quraq iqlim bölgələrində suvarma əkinçiliyi sahələrini genişləndirmək, üzüm və meyvə bağlarını su ilə təmin etmək məqsədilə bir çox kiçik və böyük su hovuzları (su anbarları, su qovşağı, sututarlar) yaradılmışdır. Yayda yağıntıların miqdarı kənd təsərrüfatı bitkilərinin suya olan təlbatını təmin etməyən Lənkəran-Astara zonası kimi il ərzində bol yağıntı alan sahələrdə belə suvarmanı təmin etmək məqsədilə bir sıra rayon və kənd su anbarları tikilmişdir. Respublika ərazisində 140-dan çox su anbarı var və bu su anbarlarından yalnız 61-nin həcmi 1 mln. m3-dən çoxdur. Su anbarlarının ümümi tam həcmi 21,5 km3 təşkil edir. Su anbarları həm çayın məcrasında (məcra su anbarları) həm də ondan kənarda (məcradan kənar su anbarları) yaradılıb. Su anbarlarının əksəriyyəti fəsillik nizamlanır və suvarma üçün istifadə olunurlar. Kür, Araz və Tərtər çaylarında yaradılmış su anbarları və SES-lər – Şəmkir, Mingəçevir, Yenikənd, Varvara, Araz və Sərsəng kompleks təyinatlı su təsərrüfatı obyektləridir və energetika, suvarma, su təchizatı və s. üçün istifadə olunurlar.
Respublikanın ən iri Mingəçevir su anbarı 1953-cü ildə istismara verilib, çoxillik tənzimləmə rejimində işləyir, Kür çayının axımı onun aşağı axınında tamamilə tənzimlənib və subasma hallarının qarşısı alınıb. Su anbarlarının yaradılması su ehtiyatı və enerjisindən səmərəli istifadə üçün görülən əsas tədbirlərdəndir. Böyük su anbarları ("Mingəçevir", "Şəmkir", "Araz su qovşağı", "Sərsəng") kompleks əhəmiyyətə malik olduğu halda, digər su anbarlarının əksəriyyəti irriqasiya məqsədilə tikilmişdir.
Siyahı
№ | Su anbarı | Sahəsi, km² | Həcmi, km³ |
---|---|---|---|
1. | Mingəçevir su anbarı | 605 | 15.730 |
2. | Şəmkir su anbarı | 116 | 2.680 |
3. | Yenikənd su anbarı | 23.2 | 1.580 |
4. | Araz su anbarı | 145 | 1.254 |
5. | Sərsəng su anbarı | 14.2 | 0.565 |
6. | Taxtakörpü su anbarı | 8.71 | 0.270 |
7. | Ceyranbatan su anbarı | 13.9 | 0.186 |
8. | Ağstafa su anbarı | 6.3 | 0.120 |
9. | Varvara su anbarı | 22.5 | 0.060 |
10. | Xanbulançay su anbarı | 24.6 | 0.052 |
11. | Xaçınçay su anbarı | 1.76 | 0.023 |
12. | Qız Qalası su anbarı | ||
13. | Zoğalavaçay su anbarı | 0,46 | 0,0034 |
14. | Xudafərin su anbarı | ||
15. | Suqovuşan su anbarı | 580 |
Tikilən su anbarları
2023-cü ilin aprelində İlham Əliyev "Yengicə su anbarının tikintisi haqqında" sərəncam imzalayıb.
Qalereya
-
Sərsəng su anbarı 2023
-
Suqovuşan su anbarı 2023
Həmçinin bax
İstinadlar
- (rus). news.day.az. 2023-05-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-05.
Mənbə
- 2014-10-17 at the Wayback Machine