Arbereş dialekti (alb. Arbërishtja) Arbereşcə (alb. Lengua Arbëresh), İtaliyanın cənub-şərqində və Yunanıstanın şimal-şərqində danışılan bir Hind-Avropa dilidir. Alban ləhcəsi olan Arbereşcə, eynilə Alban dili kimi Latın əlifbası ilə yazılır. Albaniya, Makedoniya və Kosovoda danışılan dialektdir. Alban dili ilə Arbreşçe arasında kiçik bir fərq vardır: Albaniya, Kosovo və Makedoniyada danışılan Albancada bir çox Türkcə söz olarkən, Arbereş dialektində isə daha çox İtalyan və Yunan söz ibarətdir.
Arbereş dialekti | |
---|---|
Orijinal adı | Arbërishtja, Lengua Arbëresh |
Ölkələr | İtaliya |
Regionlar | Apuliya, Bazilikata, Kalabriya, Kampaniya, Siciliya |
Danışanların ümumi sayı | 100.000 (2017) |
Təsnifatı | |
Kateqoriya | Hind-Avropa dilləri |
Yazı | latın əlifbası () |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | — |
ISO 639-3 | |
ELCat | |
IETF | aae |
Glottolog | arbe1236 |
Arbereş dialekti, Alban dilinə yaxın bir dil olmasına baxmayaraq bu dialektin, Albandan çox İtalyanca və Fransızcaya bənzəyir. Arbereş dialektinin söz və qrammatikalarında Fransız təsiri dəqiq bir şəkildə görünür; Ancaq Arbereş dialektində bir çox alban sözləri də vardır.
Tez-tez istifadə olunan sözlər
Azərbaycanca | Albanca yazılışı | Arbereş yazılışı | Albanca tələffüzü | Arbereş tələffüzü |
---|---|---|---|---|
Salam | Përshëndetje | Bonzhur | Pörşöndetye | Bunjur |
Xoşgəldiniz | Mirësevini | Vini (Yunanistan)
Benvanu (İtalya) |
Mirösevini | Vini |
Adım | Emri im është... | Il mua nome .... em eshta | Emri im öşt | Ey mua numi .... em eşta |
Tanışmağımıza şadam | Gëzohem që u njohëm | Më konushertimit | Gözohem çö u nyohöm | Mö kunuşertimit |
Necəsiniz? | Si jeni? | Komasta | Si yeni | Komasta |
Yaxşıyam | Unë jam mirë | Më bon | Un yam mirö | Mö bun |
Gecəniz xeyrə | Mirëmbrëma | Bonsvar | Mirömbröma | bunsvar |
Sağol | Lamtumirë | Arrive | Lamtumirö | Arrive |
Mən baxaram | Jam beqar/beqare | Sangla | Yam beçar/beçare | Senla |
Nişanlıyam | Jam i/e fejuar | Angagie | Yam i/e feyuar | Engaji |
Evliyəm | Jam i/e martuar | Sposado | Yam i/e martuar | Spusado |
Uşaqlarım var | Unë kam fëmijë | Un kam bamba | Un kam fömiyö | Un kam bamba |
Albanca ilə Arbereşcə arasında fərqli olan bəzi sözlər:
Azərbaycanca | Albanca | Arbereşcə |
---|---|---|
Ay | Muaj | Mezë |
Mart | Mars | Marxa |
Çoxsağolun | Falënderim | Të haristis |
Albaniya | Shqipëri | Albanisë (Yunanıstan) Arbëria (İtaliya) |
Xoş gəlmişsiniz | Mirësevini | Vini |
Üz | Qind | Çinda |
Beş | Pesë | Çenkë |
Qadın | Femra | Donnë |
Kənd | Fshati | Hora |
Bölgə | Qarku | Provinçë |
Yeni | Re | Novo |
Uğurlar | Mirë mëngjes | Bonzhur |
Gecəniz xeyrə | Natën e mirë | Bonsuar |
Alban | Shqiptar | Arbër (İtaliya)
Alban (Yunanıstan) |
Kişi | Mashkull | Segnër |
İstinadlar
- 2019-05-03 at the Wayback Machine at Ethnologue (21st ed., 2018)
- Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). " 2022-03-02 at the Wayback Machine". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History