Appersepsiya daxili müşahidə yolu ilə şüur elementlərinin aydın və fərqləndiyi bir prosesdir.

Bu, insan psixikasının əsas xüsusiyyətlərindən biridir. Bu xüsusiyyət insanın xarici aləmin cisim və hadisələrini bir-biri ilə sıx əlaqədə qavraması ilə ifadə olunur. İnsan xarici dünyanı necə qəbul etdiyini bilir. Bu qavrayış müəyyən bilik və təcrübədən, habelə şəxsin özəl psixi vəziyyətindən asılıdır. Xarici aləmin dərk edilməsi bütövlükdə psixi həyatın ümumi məzmununun xüsusiyyətləri ilə bağlıdır.

Leybniz persepsiya terminini müəyyən bir hadisənin hisslərimizdə yaratdığı təəssürat kimi istifadə etdiyi halda (müasir psixologiyada persepsiya qavrayışla eyni olsa da), appersepsiya artıq şüur tərəfindən dərk edilmiş hiss deməkdir. Məsələn, yaxınımızda olan səs qulağımızda eşidilirsə, lakin bu səs şüurumuza çatmırsa, onda sadə qavrayış baş verir; diqqətimizi ona yönəltdikdə və şüurlu şəkildə eşidib bu səsi dərk ediriksə onda appersepsiya faktına sahibik. Yəni bu, bilik sərhədlərinin genişlənməsidir: təsəvvür edin ki, bir otaqda oturursunuz, konkret bir şey üzərində ciddi işləməyə həvəslisiniz. Bu anda ikinci otaqda, qapı arxasında baş verənlərlə qətiyyən maraqlanmırsınız. Birdən, siz birbaşa qonşu otaqdan yüksək səs eşidirsiniz, bu, diqqətinizi hazırkı konsentrasiya hüdudlarından kənarda olan hadisələrə cəlb edir və appersepsiya meydana gəlir. Odur ki, appersepsiya məlum duyğu təəssüratının şüurlu qavranılmasıdır və təəssüratdan idraka keçiddir. Bu termin dar və geniş mənada işlənir. İlk növbədə, təəssüratlar mövzu haqqında bir ümumi fikrə endirilir və bu şəkildə təəssüratlardan əsas və ən sadə anlayışlar işlənir. Bu mənada Kant appersepsiyanın sintezindən danışır və sübut etməyə çalışır ki, bu sintezin formaları, təəssüratların birləşmə növləri, məkan və zaman anlayışları, kateqoriya anlayışlarının əsas formaları fitri xassəni təşkil edir. Bu sintezlə müqayisə yolu ilə yeni təəssürat, müqayisə və s. anlayışlar, müşahidələr dairəsinə daxil edilir, yaddaşda saxlanılır və onların arasında öz yerini alır. Bizim şüurumuzu durmadan daha da zənginləşdirən anlayışların mənimsənilməsi və qaynaşması prosesi sözün geniş mənasında appersepsiyanı ifadə edir. Herbart bu prosesi qidanın mədəmizdə həzm olunması ilə müqayisə edib.