Azərbaycan İslam Partiyası və ya qısa adı ilə AİP — Azərbaycanda 1991-ci ildən etibarən faktiki olaraq və 1992–1995-ci illərdə hüquqi olaraq fəaliyyət göstərən islamçı siyasi partiya.
Azərbaycan İslam Partiyası
Azərbaycan İslam Partiyası
| |
|---|---|
| Sədri |
Mövsüm Səmədov (sədr əvəzi) |
| Qurucu | Hacı Əlikram |
| Lideri | Mövsüm Səmədov |
| Quruluş tarixi |
1991 (faktiki) 1992 (hüquqi) |
| Dağılma tarixi | 1995 (hüquqi) |
| Bölünmə | İslam Demokrat Partiyası(2002) |
| Baş qərargah | |
| İdeologiya | İslam (Şiəlik) |
| Mətbuat orqanı | Yeni nəbz qəzeti |
| Saytı | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Partiyanın 1995-ci ildən bəri qadağan olmasına baxmayaraq, dövlət tərəfindən (Misirdəki Müsəlman qardaşlar və Türkiyədəki Fətullah Gülən hərəkətlərin əksinə) cinayət təşkilatı və terror təşkilatı elan edilməyib. Beləcə faktiki fəaliyyəti qadağan edilmədi.
Buna görə, ictimai qayda və Azərbaycan qanunları pozulmadıqda, de-fakto partiyaya üzv olmaq, fəaliyyətləri və bayrağını və emblemini saxlamaq, cinayət sayılmır.
Tarixi
Azərbaycan İslam Partiyası 1991-ci ildə Nardaran qəsəbəsində təsis edilmiş və 20 sentyabr 1992-ci ildə dövlət qeydiyyatına alınmışdır.
1995-ci ildə partiya sədri Hacı Əlikram və müavini İrana casusluqda ittiham olunaraq həbs edilmiş və partiyanın dövlət qeydiyyatı da Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi tərəfindən ləğv edilmişdir.
1999-cu ildə Azərbaycan İslam Partiyası, Azərbaycan Sosial Demokrat Partiyası və Vəhdət Partiyası Azərbaycançı Qüvvələr Birliyi adlı siyasi ittifaq təsis etmişdir. Azərbaycançı Qüvvələr Birliyinə daxil olan partiyalar 2000-ci il parlament seçkilərinin ardından 19 siyasi partiya ilə birgə seçki nəticələrinin tanınmaması ilə bağlı sənəd imzalamışdır. Sonralar bu ittifaqa Birlik Partiyası və Azərbaycan Xalq Dirçəliş Partiyası da qatılmışdır. Azərbaycan İslam Partiyası 2005-ci il parlament seçkilərində Azərbaycançı Qüvvələr Birliyinin əsasında Xudadat Xudiyevin rəhbərlik etdiyi Birlik Partiyası, Vəhdət Partiyası və Azər Qasımzadənin sədrlik etdiyi Azərbaycan Xalq Dirçəliş Partiyası ilə bərabər "Azərbaycançı Qüvvələr" Siyasi Partiyalar Blokunu təsis edərək vahid blok adı altında iştirak etmişdir. Blok Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının 24 iyul 2005-ci il tarixli iclasında qeydiyyata alınmışdır. Azərbaycançı Qüvvələr Birliyinin üzvü olan Azərbaycan Sosial Demokrat Partiyası isə seçkilərə "Yeni Siyasət" Seçki Bloku daxilində qatılmış, seçkilərdən sonra isə AQB-dən ayrılmışdır. Blokun ümumilikdə 61 namizədi qeydiyyata alınmışdır.
2002-ci ildə Tahir Abbaslı partiya sıralarından istefa verərək islamyönümlü İslam Demokrat Partiyasını təsis etmişdir.
Partiyanın qurucularından olan 1998-ci ildə, partiya sədrinin müavini isə 12 iyul 2012-ci ildə həbsxanada vəfat etmişdir.
2013-cü ildə partiyanın gənc fəalları yaratmış və ictimai-siyasi fəaliyyətlə məşğul olmuşlar. Lakin 2013-cü il Azərbaycan Respublikası prezidenti seçkiləri ərəfəsində razılığa gələ bilməyən AİP və Yeni Nida Vətəndaş Hərəkatı arasında fikir ayrılığı yaranmışdır. Yeni Nida Milli Şuranı və namizədi Cəmil Həsənlini dəstəklədiyini bəyan etmişdir. Azərbaycan İslam Partiyası isə 2013-cü ildə Ədalət Partiyası və Azərbaycan Yaşıllar Partiyası tərəfindən yaradılmış "Vətən" Siyasi Blokuna qatılmış və blokun 2013-cü il prezident seçkilərində vahid namizədi İlyas İsmayılovu dəstəkləmişdir. Blok rəsmi olmasa da, 2015-ci il parlament seçkilərində də iştirak etmişdir.
Rəhbərlik
| # | Adı | Vəzifəsi |
|---|---|---|
| 1 | Mövsüm Səmədov | Sədr |
| 2 | Sədrin birinci muavini (sədr əvəzi) | |
| 3 | Sədr muavini (təşkilati məsələlər üzrə) | |
| 4 | Sədr muavini (siyasi məsələlər üzrə) |
Rəmzləri
Partiyanın emblemi dairəvi formada ləfzi-cəlalə kəliməsi("Allah" yazısı) həkk olunmuş dini nişandır. Bayraq isə həmin emblemin ağ parça üzərində həkk olunmuş formasıdır.
Partiya qərargahı
Bakı şəhəri, , ev 51.
Partiyanın əsas-baş qərargahı 2013-cü ildən Bakı şəhəri, Nəsimi rayonu, ev 18-də yerləşir.
.jpg)
Qeydlər
- Rəsmi dövlət qeydiyyatında olmayan siyasi partiya
Mənbə
- AİP. "Keçmişdən gələcəyə" (siyasi düçüncələr, müsahibələr, xatirələr). Bakı — 2012. 188 səh. şəkilli
İstinadlar
- ( (az.)). islamazeri.az. 2015-08-26. 2015-08-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-08-09.
- ↑ İlkin Məmmədov. ( (az.)). Bakı: azadliq.org. 2011-01-11. 2015-01-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-01-05.
- ↑ K. Orxan. ( (az.)). ru.salamnews.org. 2013-09-11. 2015-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-21.
- . 2023-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-15.
- . 2023-04-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-15.
- . 2023-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-15.
- . 2023-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-15.
- . 2023-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-15.
- ( (az.)). jam.az. 2013-11-04. 2015-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-21.
- ( (az.)). virtualaz.org. 2013-06-12. 2015-01-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-01-21.
- ( (az.)). musavat.com. 2013-09-08. 2015-01-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-01-21.
- . 2023-07-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-20.
- . 2023-07-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-20.
- . 2023-07-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-20.