- Sarıcalıtayı təpəsi - Vəlibəy təpələrindən 3 km cənubda yerləşir. Yaxınqlıqdakı dərin qobu yaşayış yerini şimal və şərqdən əhatə edərək, onun iki tərəfdən təbii mühafizəsini təmin etmişdir. Şimal-cənub oxu üzrə uzanmış yaşayış məskəni uzunsov-oval planlıdır. Sahəsi 2 ha-ya yaxındır. Abidənin hündürlüyü şimal-şərq hissədə 3-3,5 m, cənub-qərbdə 2 m-dir. Yerləşdiyi təpənin mərkəzi hissəsində şərq-qərb istiqamətində, onu iki yerə bölən çökək nəzərə çarpır. [1]
Bu yaşayış yerində toplanmış yerüstü material əsasən ilk tunc dövrünə, qismən orta tunc və son tunc dövrünün erkən mərhələsinə aiddir.
İlk tunc dövrü keramikası qırmızı, şabalıdı, sarımtıl-çəhrayi, qara və boz rəngli cam, dərin boşqab, hündür boğazlı küpələrə aid fraqmentlərdən ibarətdir.
Bir qrup keramika astarı çəhrayı, şabalıdı-çəhrayı və ya boz rəngli olub səthi qara cilalıdır. Burada aşkar olunmuş keramikanın əksəriyyəti təmiz tərkibli gildən hazırlanıb. Bəzi keramika nümunələrinin gilinə xırda doğranmış daş qırıqları və qum qatılmışdır. Qabların bir qrupu xarakterik lentvari-yarımşar qulpludur, qulpun kənarları nazik xətlidir.
Keramika materialları içərisində Kür-Araz mədəniyyətinin xarakterik əlamətlərindən olan ocaq qurğuları parçalarına da rast gəlinir.
Daş məmulatı dən daşları, sürtgəclər, dəvəgözü, çaxmaqdaşından hazırlanmış lövhələr, oraq dişlərindən ibarətdir. İlk tunc dövrünə aid olan toplanmış yerüstü materiallar bu mədəniyyətin müxtəlif inkişaf mərhələsini təcəssüm edir. [2]
- ↑ Джафаров, Г.Ф. Работа по составлению... (rus). Баку. 11.
- ↑ Cəfərov, Hidayət. Qədim Qarabağ (az.). Bakı: Elm. 2020. 35. ISBN 9789952523072.