Vəlibəy təpələri - Ağdam rayonunun Əhmədağalı kəndindən 2 km şərqdə yerləşir. Burada, geniş ərazidə tarixin müxtəlif mərhələlərini əks etdirən bir neçə yaşayış məskəni mövcuddur.
Dörd təpədən ibarət olan Vəlibəy təpələrinin ən möhtəşəmi Vəlibəy -1 yaşayış məskəni hesab edilir. Şimaldan-cənuba uzanan yaşayış yerinin sahəsi 3 ha-dan artıqdır. Yaşayış məskəninin yerləşdiyi təpənin hündürlüyü su axarı tərəfdən 20 m-dən çox, şimalda isə 7-8 m-dir. Yaşayış yerindən aşkar edilmiş materiallar eneolit, ilk tunc və orta əsrlərə aiddir.
İlk tunc dövrü materialları Kür-Araz mədəniyyətinin erkən və inkişaf etmiş dövrünə aid qırmızı, qaramtıl-boz, səthi cilalı, bəzi hallarda yarımşar-lentvari qulplu qablardan ibarətdir. Burada aşkar edilmiş İlk tunc dövrünün inkişaf etmiş mərhələsinə aid keramika nümunələrinin forması simmetrik nazik divarlı, gilinin tərkibi təmiz olan qablarlardan ibarətdir.[1]
Daş alətləri qayıqvari dən daşları, sürtgəclər, dəvəgözü və çaxmaqdaşından hazırlanmış oraq dişləri, bıçaqvari lövhələrlə təmsil edilib.
Vəlibəy -2. Birinci təpədən (Vəlibəy -1) 200 m şimalda, təbii təpə üzərində yerləşən yaşayış yeri. Diametri 80 m, hündürlüyü 4 m-dir. Abidədən toplanmış yerüstü material eneolit və ilk tunc dövrünə aiddir. İlk tunc dövrü keramikasıKür-Araz mədəniyyəti üçün xarakterik əlamətlərə malik olan qara və boz cilalı saxsı qab nümunələrindən ibarətdir.[2]
- ↑ Джафаров, Г.Ф. Работа по составлению археологической карты Карабахской равнины (rus). Баку. 110.
- ↑ Cəfərov, Hidayət. Qədim Qarabağ (az.). Bakı: Elm. 2020. 34–35. ISBN 978-9952-523-07-2.