Sərsəng SES ya Tərtər SES (tam adı: Sərsəng/Tərtər Su Elektrik Stansiyası) — Azərbaycana məxsus 1976 ci ildə Tərtərçayın üzərində, keçmiş Ağdərə, indiki Tərtər rayonu ərazisində, inşa edilmiş su elektrik stansiyası.
| Sərsəng SES | |
|---|---|
| Sərsəng (Tərtər) su elektrik stansiyası | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Çay | Tərtərçay |
| Status | Qəzalı, 1993 ildən işğalı altında. |
| Tikilmə tarixi | 1976 |
| Əsas xüsusiyyətləri | |
| İllik elektroenerji istehsalı | 90 mln. kVt⋅s |
| Elektrik enerjisi gücü | 50 MVt |
| Avadanlıq xüsusiyyətləri | |
| Turbin tipi | Hidroaqreqat |
| Əsas qurğular | |
| Bənd tipi | Torpaq |
| Bəndin hündürlüyü | 125 m |
| Bəndin eni | 550 m |
| Yerləşməsi | |
| 40°10′53″ şm. e. 46°37′01″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan
|
| Region | |
| Rayon | |
| Yer | Tərtər rayonu |
|
|
|
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Texniki göstəriciləri
Hər birinin gücü 25 MVt olan 2 ədəd turbindən ibarət Su Elektrik Stansiyası mövcuddur. Hər bir turbinin su buraxma qabiliyyəti 30 m³/san olmaqla SES-dən cəmi 60 m³ su buraxıla bilər. Bundan əlavə suvarma məqsədilə çaya su buraxmaq üçün SES işləmədiyi hallarda anbarın bəndində 6 ədəd siyirtmə quraşdırılmışdır. Bu siyirtmələr vasitəsilə hər biri 5 m³/san olmaqla Tərtər çayına cəmi 30 m³/san su buraxmaq olur. Eləcə də su anbarı dolduğu hallarda qəza sutullayıcısı vasitəsilə 740 m³/san miqdarında daşqın suları Tərtər çayına axıtmaq nəzərdə tutulmuşdur. Bəndinin hündürlüyü 125 m, uzunluğu 600 m-dir. Bənd Sərsəng su anbarını əmələ gətirmişdir.
Vəziyyəti
Qeyd etmək lazımdır ki, Sərsəng respublikada bəndinin hündürlüyünə görə ən hündür bəndli su anbarlarından biridir. Sərsəng su anbarı ərazilərin işğalından öncə respublikanın 6 rayonunun (Tərtər, Ağdam, Bərdə, Goranboy, Yevlax və Ağcabədi) 100 min hektara yaxın torpaq sahəsini suvarma suyu ilə təmin edirdi. Ərazilərin işğalından sonra anbarın suyunun istifadəsinin mümkün olmaması nəticəsində kənd təsərrüfatı bitkilərinə suvarma suyunun verilməməsi respublikanın bu regionuna əvəz olunmaz zərər vurmuşdur.
Hazırda anbara və onun qurğularına uzun müddətdir ki, kompleks texniki xidmət göstərilmədiyi üçün anbarın texniki təhlükəsizlik baxımından qənaətbəxş olmadığı ehtimal olunur. Sərsəng su anbarı işğal olunmuş ərazidə yerləşdiyindən onun bəndinin qəza və ya təxribat nəticəsində dağılması anbardan aşağıda yerləşən yaşayış məntəqələri üçün ciddi təhlükə yaradır.
Tərtər rayonunun bir çox kəndləri (Çaylı, Seydimli, Hacıqərvənd, Zolkəran, Düyərlı, Sarıcalı, Ələsgərli, Bayandur, Buruc, İrəvanlı, Güləbatlı, Hacallı, Yenidaşkənd, Qapanlı, Şatırlı, Qasımbəyli, Zümürxaç, İmamqulubəyli, Dilənçilər, Muğanlı) tam olaraq, bir neçəsi isə (Şıxarx qəsəbəsi, Madağız, Həsənqaya, Səhləbad, Körpüsındıran, Qazaxlar, Soyulan, Darğalar, Nəzirli) qismən suyun altında qala bilər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 2022-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- . 2022-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- . 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- . 2014-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- 2015-03-21 at the Wayback Machine
- 2014-10-17 at the Wayback Machine
- 2014-06-23 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
- 2014-05-21 at the Wayback Machine