Qroznı (çeç. Соьлжа-ГӀала, qum. Süyünç-Qala, qaraç.-balk. Süyünç-Qala) — Şimali Qafqazda şəhərdir, Rusiyanın cənubunda, Çeçenistan Respublikasının paytaxtı, Qroznu rayonunun mərkəzidir. Şimali Qafqazın ən böyük şəhərlərindən biridir, ərazisinə görə ikinci, əhalisinin sayına görə üçüncü böyük şəhərdir.

Paytaxt
Qroznı
Соьлжа-ГӀала
Грозный
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq[d] Gerb[d]
43°18′45″ şm. e. 45°41′55″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1818
Sahəsi
  • 324,16 km²
Mərkəzin hündürlüyü 130 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 324.602 nəf. (2021)
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +7 8712
Poçt indeksi 364000–364099
Digər
Xəritəni göstər/gizlə
Qroznı xəritədə
Qroznı
Qroznı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Etimologiyası

Şəhər Sevinc çayının (qum. Süyünç, qaraç.-balk. Süyünç, çeç. Sölƶa) qırağında yarandığına görə yerli türklər ona Sevinc-Qala (qum. Süyünç-Qala, qaraç.-balk. Süyünç-Qala, çeç. Sölƶa-Ġala) adı verdilər. Daha sonra (1818 — 30 dekabr 1869 kimi) Qroznaya qalası (rus. Крепость Грозная), 30 dekabr 1869-cu ildən etibarən isə Qroznı (rus dilindən tərcüməsi vahiməyə basan, hədələyici, qorxuducu) olub. Çeçenistan yerli əhalisi arasında şəhərin adı Sölƶa-Ġala kimi də adlandırılır. 1998-1999-cu illərdə Çeçenistanın o vaxtkı hakimiyyəti olan Çeçen İçkeriya Respublikasının hakimiyyəti şəhərin adını dəyişərək mərhum çeçen lideri Cövhər Dudayevin şərəfinə Cövhər-Qala (çeç. Dƶovxar-Ġala) adlandırsa da, Çeçenistan Rusiyanın hakimiyyəti altına qayıtdıqdan sonra şəhər yenidən Qroznı adlanmağa başladı. 2005-ci ildə Çeçenistan parlamenti şəhərin adını dəyişərək Çeçenistanın digər mərhum lideri Əhməd Kadırovun şərəfinə Əhməd-Qala (çeç. Aẋmad-Ġala) adlandırmağı təklif etsə də, Çeçenistan lideri Ramzan Kadırov bu təklifi rədd etmişdi.

İqlim

Qroznıda yay aylarında, tempratur bəzən kölgədə +35 °C ni ötür. Yağıntılar yayda qeyri-müntəzəmdir. Qroznı şimaldan gələn soyuq hava kütləsindən heç bir dağ massivi ilə qorunmur deyə qış aylarında şəhərin havası çox soyuq olur. Bəzən güclü şaxtalar olur (-20 C və daha aşağı). Yayda Qorznıda hava isti və quru keçir, bəzən temperatur +35 C dərəcəni keçir.


Qroznı üçün aylıq orta temperatur və yağıntı
Yan Fev Mar Apr May İyn İyl Avq Sen Okt Noy Dek
Max. Temperatur (°C) 0,6 2,5 8,7 17,9 23,7 27,9 30,5 27,9 24,7 16,6 9,3 3,2 Ø 16,1
Min. Temperatur (°C) 6,2 4,9 0,5 5,4 11,0 15,4 18,2 17,2 12,7 6,1 1,8 3 Ø 8,5
Temperatur (°C) 3,2 2,1 2,9 10,5 16,7 21,2 23,9 23,0 17,7 10,4 4,3 0,8 Ø 11,4
Yağıntı (mm) 19 21 23 33 57 72 57 44 33 30 26 24 Σ 439
T
e
m
p
e
r
a
t
u
r
0,6
6,2
2,5
4,9
8,7
0,5
17,9
5,4
23,7
11,0
27,9
15,4
30,5
18,2
27,9
17,2
24,7
12,7
16,6
6,1
9,3
1,8
3,2
3
Yan Fev Mar Apr May İyn İyl Avq Sen Okt Noy Dek
A
t
m
o
s
f
e
r

ç
ö
k
ü
n
t
ü
s
ü
19
21
23
33
57
72
57
44
33
30
26
24
  Yan Fev Mar Apr May İyn İyl Avq Sep Okt Noy Dek


Mənbə: ,

Qardaşlaşmış şəhərlər

Məşhur şəxslər

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. .
  2. .
  3. .
  4. 2022-01-25 at the Wayback Machine Местные называют город, в переводе на русский, «Городом-на-Сунже» (Соьлжа-гӀала по-чеченски, Сююнч-къала по-кумыкски).
  5. 2019-04-23 at the Wayback Machine Грозный - древнее название Сюйюнч-Къала, варианты Сюйюнчю Къала. Сюйюнчю радость, а Сюйюнчю-Сюйюмчю - обязательный подарок за сообщение радостной вести.

Mənbələr

Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023