Pol Sezann (fr. Paul Cézanne) (tələffüz: pɔl sezan) (19 yanvar, 1839, Eks-an-Provans – 22 oktyabr, 1906, Eks-an-Provans) — fransız rəssamı, postimpressionizm cərəyanının yaradıcısı və görkəmli nümayəndəsi. Belə demək mümkündürsə, Pol Sezann impressionizm ilə kubizm arasında körpü rolu oynamışdır. O, öz əsərlərində dizayn, rəng, ton və kompozisiya ustalığı nümayiş etdirir. Sezannın əsərlərində rəng üslubu təkrarolunmazdır. Pol Sezann 1839-cu il 19 yanvar Fransada yerləşən Eks-an-Provansda anadan olub. Onun soyadı Şimali İtaliyanın Pyemont əyalətində yerləşən Çezena şəhərindən götürülmüşdür. Bunun əsasında bir sıra mütəxəssislər onun italyan əsilli olduğu fikrini irəli sürmüşlər. Rəssamın atası Lui-Ogüst Sezann şlyapa taciri olmuş, daha sonra isə bankirliklə məşğul omuşdur. Eksdə Burbon Kollecində sonradan yaxın dostu olacaq Emil Zolya ilə birlikdə eyni kollecdə təhsil almışdır. Emil Zolya ilə aralarında olan bu dostluq uzun müddət davam etmişdir. Az yaşlarından etibarən sənətə maraq göstərmiş, lakin oğlunun rəssam olmasını istəməyən atasının təkidi ilə hüquqşümas peşəsinə yiyələnmişdir. 1858-ci ildə təhsilini bitirdikdən sonra bankir olan atasının kontorunda işləmiş və eyni vaxtda Bələdiyyə rəssamlıq məktəbinə getmişdir. 1861-ci ildə atası Pol Sezannı Parisə buraxmağa razılıq vermiş, Parisə qayıtmış və Süisa Akademiyasına baş çəkimşdir Bu dövrlərdə impressionizm cərəyanının banilərindən olan Kamil Pisarro ilə yaxın münasibətlər qurmuşdu. Məqaləni oxu...

Çəmənlikdə səhər yeməyi(fr. Le déjeuner sur l'herbe) — fransız impressionist rəssamı Eduard Manenin 1862-1863-cü illərdə yağlı boya ilə işlədiyi əsər. Tablo hal-hazırda Paris şəhərində Orse muzeyində saxlanılır. Tabloda, çılpaq qadınla iki qara qeyimli kişi təsvir edilmişdir. Arxa fonda digər bir qadın isə suyun icərsində təsvir edilir. Eduard Mane Otun üzərində səhər yeməyi əsərini 1863-cü ildə tamamlayıb sərgilənmək üçün Paris Salonuna təqdim etmişdir. Solonda rəsm əsərlərini qiymətləndirilməsi ilə məşğul olan komitə bu tablo ilə yanaşı daha 3.000 tablonu salonda nümayiş etdirməkdən imtina etmişdir. İmtinanın əsas səbəbi, əsərlərin lazımi səviyyədə olmaması idi. III Napoleonun əmri ilə məşhur muzey və salonlarda sərgilənməkdən imtina edilən tablolar Rədd edilənlər salonu adlı mərkəzdə toplanırdı. Otun üzərində səhər yeməyi tablosuda bu salonda sərgilənməyə başlanmışdır.

O dövrə qədər Dieqo Velaskes və Fransisko Qoyya kimi ispan rəssamlardan təsirlənən Mane bu tabloda İntibah dövrü rəssamlarından təsirlənmişdir. Mane, əsərin mövzusunu Tisian Veçellionun Fiesta Campestre əsərindən, kompazisiyası isə Rafael Santinin hazırladığı, yekunlaşdırdığı Parisin günahı adlı qravürdən götürmüşdür. Tabloda olan tarixi cizgilərə baxmayaraq, iki kişinin çılpaq qadınla çəmənlikdə təsvir edilməsi, dövrün kübar cəmiyyəti tərəfindən birmənalı şəkildə qəbul edilməmişdir. Otun üzərində səhər yeməyi həm mövzusu həmdə janrı baxımından sərgilənməyə başladığı gündən etibarən, ciddi mübahisələrə səbəb olmuşdur. Məqaləni oxu...

Sonuncu şam yeməyi (it. Il Cenacolo or L'Ultima Cena) — XV əsrdə Milanda Leonardo da Vinçi tərəfindən, hamisi və onun xanımı Beatriçe d'Este üçün yaradılmış divar rəsmi. Rəsm əsərinin mövzusu 13:21 təsvir edilmiş İsanın sonuncu şam yeməyi mövzusundan götürülmüşdür. Bu şam yeməyi zamanı İsa on iki həvarisindən birinin ona xəyanət edəcəyini və onu satacağını bildirmişdi. Sonuncu şam yeməyi əsəri 450 × 870 sm (15 x 29 fut) ölçüdə olub İtaliyanın Milan şəhərindəki yemək otağının arxa divarında çəkilmişdir. Da Vinçi əsəri işlədiyi zaman otaq yeməkxana olmasa da, bu mövzu məbəd yeməkxanaları üçün üstünlük verilən ənənəvi mövzulardan olmuşdur. Əsərin işlənməsi zamanı monastırın əsas kilsə binası yenicə tamamlansa da (1497) Ludoviq Sfroza tərəfindən tutulmuş Donato Bramante tərəfindən yenidən işlənilir və binanın ailəsinin türbəsi olması nəzərdə tutulurdu. Əsər də Sfroza tərəfindən türbənin mərkəzi divarını bəzəmək üçün sifariş edilmişdi. Şəkilin əsas hissəsinin üstündə olan tavanla əsər arasındakı hilal şəkilli aralıq hissə, üç kəmər sırasıyla bəzədilərək mərkəzdə Sfroza ailəsinin gerbi təsvir edilmişdir. Məqaləni oxu...

Pablo Ruiz Pikasso (isp. Pablo Ruiz Picasso; 25 oktyabr 1881, Malaqa, İspaniya – 8 aprel 1973, Müjen, Fransa) – ispan rəssamı, heykəltəraşı, qrafiki, keramisti və dizayneri 20-ci əsr incəsənətinin ən tanınmış şəxsiyyətlərindən biridir. Jorj Brakla birlikdə üçsəthli cismin orijinal tərzdə bir yerdə yerləşdirlimiş səthlər sırası kimi təsvir edildiyi kubizm cərəyanının banisidir. Ən məşhur əsərləri sırasında erkən-kubist "Avinyonlu qızlar" (Les Demoiselles d'Avignon, 1907) və İspaniya vətəndaş müharibəsi zamanı dinc şəhərinin alman Kondor Legionu tərəfindən bombalanmasına həsr edilmiş "Gernika" (Guernica, 1937) əsəri xüsusi qeyd edilə bilər. Pikasso uşaqlığından gəncliyinədək realistik tərzdə rəsmlər çəkməklə əsrarəngiz incəsənət bacarığı nümayiş etdirib. XX əsrin ilk onilliyində yeni mülahizələri, texnikaları və düşüncələri ilə təcrübə apardığından onun incəsənətdə istiqaməti dəyişmişdir. Pikassonun yaradıcılıq bacarığı özünü rəssamlıq, heykəltəraşlıq və dizaynla yanaşı, digər çoxsaylı təsviri və tətbiqi-incəsənət sahələrində də göstərirdi. Pikassonun yaradıcılıqda çevriliş etmiş nailiyyətləri ona dünya şöhrəti və həyatı boyu sərhədsiz uğurlar gətirmişdir ki, bu da onu XX əsr incəsənətinin ən məşhur şəxsiyyəti edib. Məqaləni oxu...

• Leonardo da Vinçi tərəfindən 1503-1506-cı illərdə çəkilmiş Mona Liza əsərində Florensiyalı ipək taciri Françesko del Cakondonun həyat yoldaşı Liza Gerardini təsvir olunmuşdur.

İmressionizm (fr. impressionisme, impression - təəssürat)-XIX əsrin 60-70-ci illərində Fransada təşəkkül tapmış incəsənət cərəyanı. Ədəbiyyatda impressionizm geniş mənada XIX əsrin son rübündə yaranmış, müxtəlif əqidə və yaradıcılıq metoduna malik yazıçıları birləşdirən üslub, məhdud mənada isə XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərində dekadentliyə meyl göstərən cərəyandır. Dəqiq düşünülmüş formanın olmaması, ani təəssüratların ötəri, lakin daxili vəhdət və əlaqədə verilməsi impressionist üslubun səciyyəvi cəhətləridir. Məqaləni oxu...

"Mona Liza" ("Cakonda"; it. La Gioconda, fr. La Joconde, şəklin tam adı — " Xanım Liza Cakondanın portreti", it. Ritratto di Monna Lisa del Giocondo) — Leonardo da Vinçinin çəkdiyi şəkil, Parisdə Luvrda saxlanılır, dünyada ən məşhur və mükəmməl rəsm əsərlərindən biri. Florensiyalı ipək taciri Françesko del Cakondonun həyat yoldaşı Liza Gerardininin 1503—1505-ci illərdə çəkilmiş sayılır. Leonardo da Vinçinin çəkdiyi bu rəsm əsərində əks edilmiş "sirli təbəssüm" bu gün də mütəxəssisləri və sənətsevərləri valeh edir, əsir edir, təsviri sənət möcüzəsi sayılır. Rəssam tablonu 1503-cü ildə çəkməyə başlamışd və onu bir neçə ildən sonra tamamlamışdır. Mona Liza hazırda Parisdəki Luvr muzeyi ndə sərgilənir. Əsərin təhlükəsizliyi xüsusi X-şüası sistemiylə qorunur. Məqaləni oxu...